هشدار درباره کاهش درآمدهای نفتی و کسری بودجه
به گزارش نبض بازار،افت محسوس قیمت نفت در بازارهای جهانی، زنگ خطر تازه‌ای برای کشورهای صادرکننده به صدا درآورده است؛ جایی که ترکیب مازاد عرضه، سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا و کاهش تقاضا، بهای طلای سیاه را به سطحی کمتر از پیش‌بینی‌های بودجه‌ای رسانده و چشم‌انداز درآمدهای نفتی را مبهم کرده است.
در همین رابطه صادق مهرجو، کارشناس حوزه انرژی، در گفتگو با خبرنگار نبض بازار با اشاره به نوسانات اخیر در بازار جهانی نفت، تأکید کرد که کاهش قیمت نفت خام می‌تواند منجر به کسری بودجه در ایران و سایر کشورهای تولیدکننده نفت شود. وی گفت: «در قانون بودجه، قیمت نفت خام به‌صورت مشخصی پیش‌بینی می‌شود؛ اما دخالت‌های بیرونی، از جمله اعمال تعرفه‌ها توسط ایالات متحده و مازاد عرضه توسط کشورهایی مانند عربستان، قزاقستان و عراق، باعث کاهش تقاضا و افت قیمت نفت در بازار جهانی شده است.»
پیش‌بینی: نفت در کانال ۶۰ تا ۶۳ دلار باقی می‌ماند
مهرجو با اشاره به آینده قیمت نفت گفت: «پیش‌بینی من برای سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ این است که قیمت نفت در کانال ۶۰ تا ۶۵ دلار باقی بماند. ورود به کانال ۵۰ دلار دور از ذهن است، چرا که هزینه تولید هر بشکه نفت شِیل در آمریکا حدود ۴۰ دلار است و کاهش بیشتر قیمت، ممکن است تولید این نوع نفت را غیراقتصادی کرده و آمریکا را از جایگاه نخست تولید نفت جهان کنار بزند.»
کاهش وابستگی به نفت، مسیر نجات اقتصاد کشورها
وی افزود: «تنها راه نجات اقتصاد کشورها از این نوسانات، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است؛ همان‌طور که کشورهایی مانند نروژ این مسیر را طی کرده‌اند.» به گفته او، دولت‌ها باید درآمدهای خود را بر سه پایه استوار کنند: فروش سرمایه‌ها (مانند معادن)، مالیات، و تعرفه‌های گمرکی، در حالی که ایران به دلیل تحقق پایین درآمدهای مالیاتی و عدم شفافیت اقتصادی، همچنان وابسته به فروش دارایی‌های زیرزمینی و منابع طبیعی است.
شفافیت اقتصادی، پیش‌نیاز اصلاح ساختار درآمدی دولت
مهرجو در پایان تأکید کرد: «برای افزایش درآمدهای مالیاتی، باید شفافیت اقتصادی افزایش یابد و بازارهای دلالی و سفته‌بازی محدود شوند. در غیر این صورت، اقتصاد همچنان آسیب‌پذیر و تحت تأثیر نوسانات جهانی نفت باقی خواهد ماند.»
نوسان قیمت نفت، تهدیدی برای درآمدهای بودجه‌ای کشور
صادق مهرجو، کارشناس انرژی، در ادامه تحلیل‌های خود از شرایط بازار نفت جهانی، با اشاره به تحولات سیاسی و اقتصادی اخیر گفت: «تحقق فروش نفت خام، قطعاً وابستگی مستقیمی به قیمت‌های جهانی دارد و کاهش بهای نفت می‌تواند تأثیر مستقیم بر درآمدهای بودجه‌ای کشور بگذارد.»
احتمال عقب‌نشینی آمریکا از جنگ تعرفه‌ای
وی در ادامه افزود: «با توجه به واکنش‌های کشورهایی مانند چین و روسیه به سیاست‌های تعرفه‌ای ایالات متحده، به‌ویژه در دوره ترامپ، احتمال بازنگری در این جنگ تجاری وجود دارد. اقتصاد آمریکا نیز از این تنش‌ها متضرر شده؛ به‌طوری‌که بازار بورس نیویورک بیش از دو تریلیون دلار زیان دیده و این ضربه به ساختار اقتصادی آن کشور فشار آورده است.»
کاهش درآمد نفتی؛ چالش بودجه ایران
وی درباره تأثیر این روند بر بودجه ایران توضیح داد: «از آنجا که ما در قانون بودجه یک قیمت ثابت برای نفت در نظر می‌گیریم، کاهش قیمت نفت نسبت به رقم مصوب منجر به عدم تحقق درآمدهای نفتی و کسری بودجه خواهد شد.»
تابستان، فرصتی برای صادرات فرآورده‌های نفتی؟
او در پایان به موضوع صادرات فرآورده‌های نفتی در فصل گرم سال اشاره کرد و گفت: «در تابستان با توجه به افزایش تولید، شاید بتوان بخشی از فرآورده‌های نفتی را صادر کرد، اما باید در نظر داشت که کاهش قیمت نفت بر قیمت فرآورده‌ها و حتی گاز نیز اثرگذار است؛ چرا که شاخص ارزش حرارتی گاز نیز بر اساس قیمت نفت تنظیم می‌شود.»
