نقش حمل و نقل در صنعت فولاد چیست؟
حمل و نقل در کدام نقاط فولاد نقش دارد؟
به گزارش نبض بازار، حمل و نقل نخستین نقش خود را در انتقال منابع برای فولادی‌ها بازی میکند. از زمانیکه سنگ آهن از معدن استخراج میشود تا رسیدن به کارخانه و سپس تولید کالا و انتقال آن به انبار یا مراکز فروش، چند نقطه مهم حمل و نقل در فولاد هستند. در مسیر نخست، صنایع فولادی عموماً از حمل و نقل ریلی و حمل و نقل جاد‌های بهره میبرند، اما در مسیر انتقال نهایی کالای فولادی، دیگر اشکال حمل و نقل نیز مورد توجه قرار میگیرد و همین امر باعث شده صنایع فولادی ایران تا حدی به صنعت حمل و نقل نیز رجوع جدی داشته باشند.
فولادی‌ها پس از تجربه‌های متعدد در این حوزه، درگیری با چالش‌های مجموعه‌های حمل و نقل خصوصی را کنار گذاشته و به سوی حضور در صنعت حمل و نقل با لوگوی خودشان رفتند. تأسیس شرکت‌های حمل و نقل ریلی و جاده ای در این زمینه افزایش یافت و حالا برخی از فولادی‌های ایران حتی ساختار مجزایی برای این موضوع به موازات خود ایجاد کردهاند.
آنچه میبینیم و آنچه اتفاق میفتد
هرکسی که در جاده تردد داشته باشد به دفعات کامیون‌هایی را دیده که همراه با کالا‌های فولادی در حال حمل و نقل بوده است. اما این مشاهده به معنای انتقال تمامی کالا‌های فولادی از طریق حمل و نقل جاد‌های نیست. شاید برای مخاطبان جالب باشد که حمل و نقل ریلی هم در کنار حمل و نقل جاده ای به انتقال فولاد مشغول است، اما در دید عموم قرار نمیگیرد. حمل و نقل ریلی در کشور اگرچه با فرسودگی‌های بسیاری دست و پنجه نرم میکند، اما نقش قابل ملاحظه ای در انتقال کالا‌های فولادی دارد.
سرمایه گذاری صنایع فولادی در توسعه شبکه ریلی باعث شده تا حدی راه آهن جمهوری اسلامی بتواند خود را در حفظ و نگهداری خطوط و واگنها، در جایگاهی نسبی نگه دارد. اگرچه حجم دقیق سرمایه گذاری و حضور فولاد در راه آهن محاسبه دقیقی نشده، اما برخی از منابع غیررسمی مدعی اند که ۳۰ درصد حمل و نقل ریلی کشور درگیر صنایع فولادی است. هرچند برخی نیز مدعی اند که تنها ۱۵ درصد از ظرفیت حمل و نقل ریلی کشور درگیر حمل و نقل باری است و طبق آمار وزارت راه، در سال ۵۰۰ میلیون تن بار از طریق شبکه ریلی جا به جا میشود. اما ماجرا به همینجا ختم نمیشود. در کنار خطوط آهن و جاده ها، صنعت هوایی کشور نیز به کمک صنایع فولادی آمده تا انتقال فولاد را تسریع کند. اگرچه حمل و نقل هوایی فولاد به علت هزینه بالا در عموم کشور‌های جهان چندان با استقبال مواجه نشده است.
حمل و نقل دریایی در حصار تحریم
حمل و نقل دریایی به عنوان محبوبترین روش انتقال فولاد برای کشور‌های ساحلی یاد میشود. اگرچه طی سال‌های تحریم شرکت‌های فولادی با بحران‌های جدی در زمینه حمل و نقل دریایی، بیمه دریایی و چالش‌های این چنینی مواجه شدهاند. در شرایط غیرتحریمی و با وجود انگیزه صادرات، مجموعه‌های فولادی ناچار به ساخت و توسعه بنادر متعددی خواهند شد که سواحل کشور را تا حد زیادی تحت تأثیر خود قرار می دهد. از سوی دیگر حمل و نقل دریایی کشور نیز با انگیزه صادرات صنایع، شکل به روزتری به خود گرفته و می‌توان از فرصت‌های آن برای حمل و نقل دیگر کالا‌های کشور نیز استفاده کرد. اگرچه تحریم فولادی‌ها از یک سو و تحریم بنادر و کشتیرانی از سوی دیگر، فرصت جذب سرمایه و توسعه این بخش از حمل و نقل کشور را کاملا مسدود کرده و آن سوی دریا‌ها نیز کشور‌ها تمایلد چندانی به معامله با فولاد تحریمی ایران ندارند.
تأثیر فولاد بر حمل و نقل
حمل و نقل به تنهایی بر سرنوشت فولاد اثر نمیگذارد بلکه فولاد نیز نقش مهمی در زمینه حمل و نقل بازی میکند. فصل مهمی از مواد اولیه واگنها، ریل، بدنه هواپیما، کامیون‌ها و تأسیسات جاد‌های در پیوند جدی با منابع اولیه فولادی است. این موضوع نشان میدهد که فولاد و حمل و نقل دارای یک رابطه متقال در جهت بقای یکدیگر هستند.
