تجدیدپذیرها به داد فولاد میرسد؟
ماجرا از کجا شروع شد؟
به گزارش نبض بازار، نخستین نیروگاه تجدیدپذیر برای صنایع فولادی، در هوگاناس سوئد ساخته شد. سوئدی‌ها این طرح را فولاد بدون فسیل نامیدند و با توجه به دغدغه‌های محیط زیستیشان به این سمت حرکت کردند. آنها در توجیه این طرح مدعیاند که مصرف سالانه ۱۰ هزار تن دی اکسید کربن را کاهش دادهاند. آمریکایی‌ها نیز در پروژ‌های مشابه برای تولید فولادسبز در کارخانهی Nucor، طرحی در مقیاس ۷۵۰ هزار پنل خورشیدی را در شمال آمریکا ایجاد کردهاند. آلمانی‌ها هم از این رقابت عقب نماندند و با ایجاد پروژ‌های از طریق انرژی بادی، به دنبال جایگزینی مصرف انرژی در صنایع فولادیاند. این تجربه جهانی نشان میدهد که ایران الزاماً در حال یک نوآوری جهانی نیست بلکه روندی طبیعی که در جهان بار‌ها آزموده شده، حالا در ایران در به اجرا درآمده است.
چرا تجدیدپذیر؟
تولید فولاد زنجیر‌های ۶ مرحله دارد، اما این زنجیره برای هر قدم خود نیازمند و آب و برقی است که این روز‌ها سخت یافت میشود. مجموعه‌های عظیم فولادی نیز نمیتوانند منتظر وعده‌های دولت و ناکارآمدی‌های توزیع انرژی بمانند. چنین شرایطی باعث شد فولاد مبارکه به سوی ایجاد نیروگاه خورشیدی ۶۰۰ مگاواتی برود که در سال گذشته نیز تبلیغات بسیاری درباره آن انجام شد. در سال گذشته ۲۰ مگاوات از این نیروگاه وارد چرخه توزیع شد و طبق اعلام توانیر، تا پایان ۱۴۰۵، این نیروگاه کاملاً وارد مدار میشود. این پروژه در کوهپایه اصفهان به وسعت ۱۲۰۰ هکتار که جز مگاپروژه‌های فولاد محسوب میشود. فولاد خوزستان نیز با نگاهی به این پروژه، نیروگاه ۶۰۰ مگاواتی خود را در بهبهان کلنگزده، اما مسیر دوری برای بهرهبرداری از آن دارد.
از این توضیحات که بگذریم، مسأله اساسی نتیجه این نیروگاه هاست. با وجود بهینهسازی مصرف انرژی در فولاد مبارکه و شرکت‌های زیرمجموعه و ایجاد طرح تجدیدپذیرها، باز هم فولاد مبارکه هم نیازمند انرژی فسیلی و هم نیازمند برق سراسری است. این موضوع نشان میدهد که تجدیدپذیرها صرفاً میتوانند بخشی از بحران انرژی صنایع را حل کنند. فولاد مبارکه در سال گذشته از ابتدا تا آبان ماه شش میلیون و ۹۸۷ هزار مگاوات مصرف برق داشته که نسبت به سال ۱۴۰۲، نزدیک ۴.۵ درصد رشد داشته است. تجربه جهانی به ما نشان میدهد که استفاده از تجدیدپذیرها صرفاً به واسطهی ناترازی انرژی نیست. اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در بکارگیری تجدیدپذیرها در صنایع، صرفاً دنبال رفع ناترازی‌های خود نبودند؛ بلکه به دنبال تولید فولادی در جهت آسیب کمتر به محیط زیست میگردند که نتایج قابل توجهی نیز کسب کردهاند.
تجدیدپذیرها فولاد را گران میکنند؟
کمبود انرژی برای تولید و توقف خطوط، باعث زیان جدی مجموعه‌ها و افزایش هزینه تولید میشود. اگرچه تولید به هر قیمت هم باعث چالش‌های جدی برای کارخانه‌ها خواهد شد. فولاد مبارکه برای ساخت نیروگاه تجدیدپذیر خود ۳۵۰ میلیون یورو سرمایه در نظر گرفته است؛ سرمای‌های که مسلماً روی هزینه تولید اعمال خواهد شد، اما فولاد مبارکه را از توقف تولید نجات میدهد. در توجیه این طرح توسط فولاد مبارکه گفته شده که ایجاد ۳ هزار فرصت شغلی نیز بخش دیگری از پتانسیل‌های این پروژه است. نگرانی فعالان حوزهی فولاد نسبت به این طرح، ناتمام ماندن آن و یا کافی نبودن این پروژه برای تأمین نیاز‌های فولاد مبارکه است که در آن صورت فولاد تولیدی این مجموعه، مزیت رقابتی خود را در بازار‌های جهانی از دست میدهد.
