علت مشکلات ما، حکمرانی نادرست انرژی است
برای برررسی موضوع نبض بازار گفت‌و‌گویی با محمد صادق مهرجو، تحلیلگر ارشد حوزه انرژی انجام داده است که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:
تاثیر قطعی و فقدان تامین برق چه تاثیری روی صنعت پتروشیمی کشور می‌گذارد؟
از میزان دقیق مصرف برق پتروشیمی‌ها اطلاع ندارم، اما واحد‌ها و شهرک‌های صنعتی با این ناترازی‌ها دچار ضرر و زیان می‌شوند، اما واحد‌های پتروشیمیایی و فرآیندی ما شاید آنچنان مصرف برق ندارند و بیشتر مصارف برق آنها، مصارف عمومی و روشنایی است.
فرآیند پتروشیمی، یک فرآیند همیشگی (شبانه روزی و سی روز در ماه) و بدون توقف است؛ مگر اینکه تعمیرات اساسی و اورهال یا وقفه تولیدی، ناشی از یک سری اتفاقات عملیاتی از جمله قطعی برق باشد. البته قطعی‌های برق می‌تواند واحد‌های بسته‌بندی را دچار مشکل کند. پتروشیمی‌هایی که واحد بسته‌بندی دارند بگ‌ها و بسته‌های ۵۰ یا ۸۰ کیلویی محصولاتشان را بسته‌بندی و توسط تسمه نقاله جابجا می‌کنند که ممکن است با قطعی‌های برق در انتهای خط زنجیره تولید خود با مشکل رو‌به‌رو شوند.
اما واحد‌های فرآیندی خیلی وابسته به برق نیستند مگر قطع روشنایی آنها که معمولاً از برق شهری استفاده می‌کنند.
تامین خوراک واحد‌های صنعتی چقدر با تحریم‌ها ارتباط دارد و در سال پیش‌رو چگونه خواهد بود؟
بحث تامین خوراک ربطی به مسائل تحریم ندارد؛ اما مهم‌ترین مسئله واحد‌های صنعتی ناترازی گاز است. خوراک پتروشیمی‌ها یا گاز سبک است یا میعانات گازی البته تا حدود کمی هم می‌تواند به تحریم ربط داشته باشد آن‌هم از این حیث که وقتی تولید نفت و گاز کاهش پیدا کند، در واحد‌ها و شرکت‌های تولیدی، گاز همراهی که از نفت جدا شده و وارد واحد‌های NGL می‌شود و بعد از آن خوراک مایعات گازی را می‌سازد، دچار کاهش خواهد شد.
این مسئله را در سال‌های ۹۱ و همچنین ۹۶ تا ۹۸ که ناگهان با کاهش و افت تولید نفت از حدود ۲ میلیون بشکه به ۸۰۰ هزار بشکه رو‌به‌رو شدیم، داشتیم؛ البته ما به گونه‌ای آن موقع تنظیم کردیم که حداقل تاثیر را روی خوراک واحد‌های پتروشیمی بگذارد.
واحد‌های پتروشیمی بندر امام عمدتاً خوراک مایعات گازی و نفتا استفاده کرده، اما پتروشیمی‌های عسلویه اغلب خوراک گاز را استفاده می‌کنند و این مسئله می‌تواند تحت تاثیر تحریم‌ها قرار بگیرد.
وضعیت این ناترازی‌های در فصول سرد به چه صورت خواهد بود؟
بر اساس روال چند سال گذشته بحث قطعی گاز در فصول سرد را در پیش خواهیم داشت؛ اگر فصل سرد زودتر آغاز شود به هر نحوی باید سریعتر گاز پتروشیمی‌ها را قطع کنند و این، ضرر و زیان خیلی زیادی به این حوزه وارد می‌کند.
سال گذشته نزدیک به ۲۵درصد از ظرفیت پتروشیمی‌ها خوراک نداشت و ضرر بسیار هنگفتی وارد شد. در سال جدید نیز به گفته آقای عباس‌زاده معاون وزیر نفت قرار است که ۱۸ طرح پتروشیمی افتتاح شود که آنها نیز نیاز به خوراک دارند و این بحث ناترازی را بیش از پیش نشان خواهد داد.
علت همه این مسائل و ضرر و زیان‌هایی که می‌دهیم حکمرانی نادرست انرژی است. وقتی که بیش از اندازه شبکه مصرف خود را در کشور گسترده می‌کنیم چنین وضعیتی به وجود می‌آید؛ و این شبکه‌های مصرف نیازمند گاز هستند، چه بخش‌های خانگی که عمدتاً در اقصی نقاط کشور پراکنده است و چه در واحد‌های صنعتی. از اول الگوی مصرف ما الگوی درستی نبود و همه مناطق کشور نیاز به گازرسانی نداشت.
ضریب نفوذ گاز ما در کشور ۹۹ درصد است و این خیلی بد است؛ هیچ کشوری با منابع تجدیدناپذیر خود اینگونه رفتار نمی‌کند، بلکه باید آنها را تبدیل به ثروت و ارزش افزوده و ماندگار کنیم.
