کمترین و بیشترین قیمت طلا در سال ۱۴۰۳ چقدر بود؟

به گزارش نبض بازار، سال ۱۴۰۳ برای طلای جهانی، پرافت‌وخیز و البته تاریخی بود و فلز زرد روندی صعودی را طی کرد و تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی مختلف به رکورد‌های جدید قیمتی دست یافت.

روند قیمتی طلای جهانی در سال ۱۴۰۳ شمسی

طلای جهانی در ابتدای فروردین ۱۴۰۳ (اواخر مارس ۲۰۲۴) در محدوده ۲۰۸۰ دلار استارت معاملات را زد و در فصل بهار، افزایش قیمت را تجربه کرد و ارزش آن از متوسط حدود ۲۱۶۸ دلار در مارس ۲۰۲۴، به متوسط ۲۳۳۶ دلار در آوریل ۲۰۲۴ افزایش یافت​.

این روند صعودی با شیبی ملایم در اردیبهشت و خرداد (مه و ژوئن ۲۰۲۴) ادامه داشت و قیمت طلای جهانی حوالی ۲۳۵۰ دلار تثبیت شد. در تابستان ۱۴۰۳ (ژوئیه و اوت ۲۰۲۴) شتاب رشد بیشتر شد و متوسط قیمت فلز زرد از حدود ۲۳۹۵ دلار در جولای به ۲۴۷۲ دلار در اوت ۲۰۲۴ رسید.

هم‌زمان با شدت گرفتن تنش‌های اقتصادی و سیاسی در پاییز ۱۴۰۳، طلا جهش بیشتری را تجربه کرد و متوسط قیمت آن در شهریور و مهر (سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۴) به ترتیب به حدود ۲۵۷۲ دلار و ۲۶۹۲ دلار رسید و سرانجام در ۸ آبان ۱۴۰۳ قیمت لحظه‌ای طلا، رکورد جدیدی را ثبت کرد و ارزش آن به ۲۷۸۶ دلار در هر اونس رسید​ که در تاریخ بازار طلا بی‌سابقه بود.

پس از این قله قیمتی، در ماه‌های آبان و آذر ۱۴۰۳ (نوامبر و دسامبر ۲۰۲۴) بازار شاهد اصلاح محدودی بود و متوسط قیمت این فلز گرانبها اندکی کاهش یافت -متوسط قیمت دسامبر حدود ۲۶۳۹ دلار بود که نسبت به اکتبر کاهش جزئی داشت- با این حال، در مجموع سال ۲۰۲۴ میلادی قیمت طلا رشد چشمگیر ۲۷ درصدی را ثبت کرد و از حدود ۲۰۶۵ دلار در ابتدای سال ۲۰۲۴، به حدود ۲۶۲۵ دلار در پایان سال رسید.

با ورود به زمستان ۱۴۰۳ و آغاز سال ۲۰۲۵ میلادی، روند صعودی طلا از سر گرفته شد و قیمت این فلز گرانبها در دی ۱۴۰۳ (ژانویه ۲۰۲۵) تا حوالی ۲۷۹۸ دلار صعود کرد. در بهمن ۱۴۰۳ (فوریه ۲۰۲۵) شتاب افزایش بیشتر شد و قیمت طلا با ثبت چندین رکورد متوالی، تا مرز ۲۹۵۱ دلار پیش رفت.

نهایتاً بازار طلا در اسفند ۱۴۰۳ (مارس ۲۰۲۵) تحت‌تأثیر تشدید شرایط عدم قطعیت اقتصادی و سیگنال‌های سیاست پولی، جهشی تاریخی را تجربه کرد و در ۱۹ مارس ۲۰۲۵ (اواخر اسفند ۱۴۰۳) قیمت لحظه‌ای طلا برای نخستین بار در تاریخ از مرز ۳۰۰۰ دلار عبور کرد​ و به رکورد ۳۰۵۲ دلار دست یافت.

کمترین و بیشترین قیمت اونس طلا در سال ۱۴۰۳

اما حال که مروری کامل بر نوسانات قیمت طلای جهانی در سالی که گذشت، داشته‌ایم، نگاهی هم به کمترین و بیشترین قیمت ثبت شده از این فلز پرطرفدار بیندازیم.

براساس بررسی اقتصادنیوز، کمترین قیمت ثبت‌شده برای طلای جهانی حدود ۲۰۸۲ دلار است که در اوایل فروردین ۱۴۰۳ (اواخر مارس ۲۰۲۴) مشاهده شد و مقارن با آغاز روند صعودی طلا پس از برخورد با کف قیمتی اواخر سال ۱۴۰۲ بود. پس از رسیدن به این کف، قیمت طلا وارد مسیر افزایشی شد و در ادامه سال ۱۴۰۳ به زیر این سطح بازنگشت.

در مقابل، بیشترین قیمت ثبت‌شده طلا در سال ۱۴۰۳ شمسی در روز‌های پایانی اسفند ۱۴۰۳ رقم خورد و همان‌طور که اشاره شد، در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۴۰۳ (۱۹ مارس ۲۰۲۵) طلا به اوج تاریخی جدید خود و مرز ۳۰۵۲ دلار رسید.

این رکوردشکنی بر اثر تشدید تقاضای سرمایه‌گذاران برای دارایی‌های امن و انتشار سیگنال‌های انبساطی از سوی بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) رخ داد.

با این حال، کمینه قیمت طلا در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۰۸۰ دلار و بیشینه آن حدود ۳۰۵۰ دلار بوده است که نشان‌دهنده دامنه نوسان قابل‌توجه (حدود ۱۰۰۰ دلار) در طول یک سال است​.

عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت طلا در سال ۱۴۰۳

اما چه عواملی بر نوسانات قیمت طلا در سالی که گذشت اثر گذاشتند؟ در ادامه، مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر نوسانات بازار طلا در این سال را بررسی می‌کنیم:

سیاست‌های پولی و نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا: یکی از عوامل کلیدی، تغییر جهت سیاست پولی بانک مرکزی آمریکا بود. طی سال ۱۴۰۳، پس از دوره‌ای از افزایش مستمر نرخ بهره در سال‌های قبل، فدرال رزرو به سمت تثبیت و سپس سیگنال‌دهی کاهش نرخ‌ها حرکت کرد. در اواخر سال ۱۴۰۳ (مارس ۲۰۲۵)، فدرال رزرو برای نخستین بار پس از مدت‌ها از کاهش احتمالی نرخ بهره در سال پیش‌رو خبر داد و نرخ‌های بهره را در سطح ثابت نگه داشت.

این چرخش سیاستی انتظارات تورمی را تقویت کرد و موجب تضعیف نسبی دلار آمریکا شد؛ اقدامی که در پی آن جذابیت طلا به‌عنوان دارایی بدون بهره افزایش یافت و سرمایه‌گذاران با پیش‌بینی کاهش هزینه فرصت نگهداری طلا، به سمت این فلز گران‌بها روی آوردند.

تنش‌های ژئوپلیتیکی و جنگ‌ها: سال ۱۴۰۳ همچنان شاهد تداوم و تشدید برخی تنش‌های ژئوپلیتیکی بود که به افزایش تقاضا برای طلا به‌عنوان سرمایه امن انجامید. مهم‌ترین این موارد، جنگ در اوکراین و بی‌ثباتی ناشی از آن بود که کماکان ادامه دارد.

در پاییز ۱۴۰۳، با رد پیشنهاد آتش‌بس در اوکراین توسط روسیه و ادامه درگیری‌ها، نااطمینانی ژئوپلیتیکی بار دیگر اوج گرفت و نقش طلا به‌عنوان پناهگاه امن تقویت شد. تحلیل‌گران اشاره کرده‌اند که جنگ اوکراین در بلندمدت هم یکی از عوامل زیربنایی حمایت از قیمت طلا بوده است و از زمان آغاز این جنگ در اوایل ۲۰۲۲ تاکنون، قیمت طلا حدود ۶۰ درصد افزایش یافته است.

علاوه بر اوکراین، تنش‌های خاورمیانه -از جمله بحران غزه و نگرانی‌ها از درگیری‌های منطقه‌ای- هم در دوره‌هایی از سال ۱۴۰۳ باعث افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیکی و روی‌آوری سرمایه‌گذاران به طلا شدند. هرچند این موارد به‌طور مقطعی بر بازار اثر گذاشتند، اما مجموعاً فضای عدم قطعیت ژئوپلیتیک را در سال ۱۴۰۳ تقویت کردند.

سیاست‌های تجاری و جنگ تعرفه‌ها: یکی از رویداد‌های تعیین‌کننده در اواخر سال ۱۴۰۳، تشدید تنش‌های تجاری میان اقتصاد‌های بزرگ جهان بود؛ موضوعی که با آغاز به کار دولت دونالد ترامپ (اوایل ۲۰۲۵ میلادی) و اجرای سیاست‌های تجاری سخت‌گیرانه -که یادآور جنگ تجاری سال‌های قبل بود- نمایان شد.

به‌ویژه، دولت ایالات متحده در اسفند ۱۴۰۳ (مارس ۲۰۲۵) اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر تمامی واردات فولاد و آلومینیوم را اعلام کرد و سپس تهدید کرد در صورت اقدام تلافی‌جویانه اروپا، تعرفه‌های بسیار سنگین‌تری (تا ۲۰۰ درصد) بر کالا‌های اروپایی اعمال خواهد کرد. ا

ین اقدامات که از آن به عنوان «جنگ تجاری ۲» یاد شد، موجی از بی‌ثباتی را به بازار‌های مالی تزریق کرد. شاخص‌های سهام وال‌استریت طی این دوره وارد اصلاح جدی شدند و نگرانی از رکود اقتصادی جهانی بالا گرفت​. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران با «فشار دکمه وحشت» به سمت طلا هجوم آوردند و آن را «دارایی منتخب در زمان ترس و آشفتگی» نامیدند.

تورم جهانی و قیمت کالاها: هرچند نرخ تورم در اقتصاد‌های بزرگ در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل تاحدودی مهار شد، اما همچنان در سطوح نسبتاً بالایی قرار داشت. افزایش دوباره قیمت نفت در برهه‌هایی از سال ۱۴۰۳ موجب تجدید نگرانی‌ها از اوج‌گیری مجدد تورم شد. برای مثال، تحلیل UBS اشاره کرد که افزایش بهای نفت می‌تواند بار دیگر انتظارات تورمی را بالا ببرد و در نتیجه به رشد قیمت طلا منجر شود.

همچنین، بانک‌های مرکزی بزرگ -از جمله فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا- در پیش‌بینی‌های خود اذعان داشتند که تورم ممکن است دیرتر از انتظار به اهداف ۲ درصد برسد و به همین دلیل سیاست‌های پولی انقباضی را با احتیاط بیشتری تعدیل کردند. این فضای تورمی ملایم (نه آن‌قدر بالا که موجب افزایش نرخ بهره شود و نه آن‌قدر پایین که جذابیت طلا را کاهش دهد) به نفع بازار طلا تمام شد.

رشد یا رکود اقتصاد‌های بزرگ (چین، آمریکا و اروپا): عملکرد اقتصاد جهانی هم در نوسانات بازار طلا طی سال ۱۴۰۳ نقش داشت. اقتصاد آمریکا در نیمه اول سال نشانه‌هایی از کندی رشد و حتی احتمال رکود بروز داد که خود موجب افزایش تقاضا برای طلا به‌عنوان سپر رکود شد.

در اروپا هم رشد اقتصادی کُند و شکننده بود و برخی اقتصاد‌های اروپایی در آستانه رکود قرار گرفتند. این وضعیت بانک‌های مرکزی را به رویکرد‌های محتاطانه‌تر سوق داد و سرمایه‌گذاران را نسبت به دارایی‌های پرریسک بدبین‌تر کرد.

از سوی دیگر، تقاضای فیزیکی چین برای طلا -به‌ویژه از سوی بانک مرکزی چین- در سال ۱۴۰۳ بسیار قابل توجه بود و به‌عنوان پشتوانه‌ای برای بازار طلا عمل کرد. به گزارش شورای جهانی طلا، بانک‌های مرکزی -به خصوص در چین، هند، ترکیه و روسیه- در سال ۲۰۲۴ رکورد جدیدی در خرید طلا بر جای گذاشتند و مجموع تقاضای جهانی طلا را به حدود ۴،۹۷۴٫۵ تن در سال ۲۰۲۴ رساندند که بالاترین میزان تاریخی است.

چشم‌انداز بازار طلا در ۱۴۰۴

با توجه به رکوردشکنی قیمت طلا در انتهای سال ۱۴۰۳، پرسش مهم این است که روند بازار طلا در آینده چگونه خواهد بود. بررسی نظرسنجی‌ها و پیش‌بینی‌های منتشرشده نشان می‌دهد که اکثر کارشناسان انتظار دارند طلا در سطوح بالای کنونی باقی بماند و حتی روند صعودی ملایمی را ادامه دهد، هرچند پس از یک رشد سریع ممکن است دوره‌ای از تثبیت و نوسان را در کوتاه‌مدت تجربه کند.

بر اساس نظرسنجی ابتدای سال ۲۰۲۵ کیتکو از معامله‌گران و مؤسسات، بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان انتظار دارند قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ بالای ۳۰۰۰ دلار باقی بماند و اکثریت تحلیلگران معتقدند پس از اندکی نوسان و تثبیت در اوایل سال، در نیمه دوم ۲۰۲۵ شاهد رشد مجدد قیمت طلا خواهیم بود​.

این دیدگاه بدین معناست که ممکن است طی ماه‌های اولیه ۱۴۰۴ قیمت طلا در محدوده ۲۸۰۰ تا ۳۱۰۰ دلار نوسان دهد و بازار در حال هضم رشد قبلی و تثبیت سود‌ها باشد. حتی برخی تحلیلگران احتمال اصلاح کوتاه‌مدت را در اوایل ۱۴۰۴ منتفی نمی‌دانند -که به معنای بازگشت موقت قیمت‌ها به حوالی زیر ۲۸۰۰ دلار است-.

با این حال، چشم‌انداز میان‌مدت همچنان صعودی ارزیابی می‌شود. به عنوان نمونه، بانک آمریکا پیش‌بینی کرده است متوسط قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ حدود ۲۹۵۰ دلار خواهد بود و امکان صعود آن تا مرز ۳۲۰۰ دلار هم در صورت تداوم شرایط کنونی وجود دارد​. جی‌پی‌مورگان هم در گزارش تحقیقاتی خود بیان کرده که قیمت طلا تا اواخر ۲۰۲۵ میلادی می‌تواند در محدوده ۳۰۰۰ دلار تثبیت شود​.

از سوی دیگر، سناریو‌های خوش‌بینانه‌تری توسط برخی موسسات مطرح شده است. برای مثال، شرکت Citi در ابتدای ۲۰۲۵ تارگت کوتاه‌مدت سه‌ماهه خود را از ۲۸۰۰ دلار به ۳۰۰۰ دلار افزایش داد​ که حاکی از اعتماد به حفظ سطوح فعلی قیمت در آینده نزدیک است. همچنین مورگان استنلی در یادداشتی اشاره کرد در صورت تداوم «عدم قطعیت تعرفه‌ای» و باقی ماندن شرایط ریسکی، قیمت طلا می‌تواند در کوتاه‌مدت از ۳۰۰۰ دلار فراتر رود و حتی به سناریوی صعودی حوالی ۳۴۰۰ دلار نزدیک شود​.

در یک چشم‌انداز بلندمدت‌تر، برخی استراتژیست‌ها به سناریو‌های افراطی همچون بازنگری تاریخی ارزش طلا اشاره کرده‌اند که طبق آن در صورت تکرار چرخه‌های تورمی-رکودی شدید، قیمت طلا می‌تواند حتی تا ۵۰۰۰ دلار در سال‌های آتی برسد​.

به طور کلی، پیش‌بینی می‌شود بازار طلا در اوایل سال ۱۴۰۴ با نوساناتی همراه باشد، اما روند کلی آن همچنان مثبت باقی خواهد ماند. عوامل حمایتی همچون احتمال آغاز کاهش نرخ‌های بهره توسط فدرال رزرو در تابستان ۱۴۰۴، ادامه تنش‌های ژئوپلیتیک و تداوم خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی، همگی چشم‌انداز طلا را درخشان نگه داشته‌اند.

البته نباید از ریسک‌ها هم غافل شد؛ چنانچه توافقات غیرمنتظره سیاسی حاصل شود یا اقتصاد جهانی برخلاف انتظار رشد سریعی را تجربه کند، جذابیت طلا موقتاً کاهش خواهد یافت و قیمت‌ها به مسیر اصلاح باز می‌گردند.

با این همه، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که طلا همچنان به‌عنوان یک دارایی استراتژیک برای پوشش ریسک‌های اقتصادی و سیاسی در سال پیش‌رو حفظ خواهد شد و بسیاری از سرمایه‌گذاران بزرگ قصد دارند بخشی از پرتفوی خود را به طلا اختصاص دهند.

منبع: اقتصادنیوز