روند نزولی صید ماهیان خاویاری ایران
به گزارش خبرآنلاین، طی دو دهه اخیر ذخایر ماهیان خاویاری در جهان و در دریای خزر به‌شدت کاهش یافته و میزان صید آن از 16.3 هزار تن در سال 1990 با 97.7 درصد کاهش، به مقدار 380 تن در سال 2009 رسیده است.
در این خصوص، مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره کرده است؛ در سال 1389 در سی‌ودومین اجلاس کمیسیون منابع زنده دریای خزر در باکو و با توافق پنج کشور ساحلی خزر، صید تجاری ماهیان خاویاری براساس تصمیم سران ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان برای پنج سال ممنوع شد.
پس از اتمام این دوره، دوباره به‌مدت دو سال ممنوعیت صید توسط کنوانسیون سایتس اعلام شد و پس از تمدید مجدد از سال 2016 به مدت پنج سال دیگر ممنوعیت صید تجاری اعمال شد. هدف از ممنوعیت صید تجاری، ایجاد فرصت برای تکثیر مجدد و احیای آنها در دریا بیان شد و مقرر شد صید خاویاری در زمان ممنوعیت صید فقط، برای کارهای تحقیقاتی و تکثیر و بازسازی ذخایر پرورش بچه ماهی انجام گیرد.
در حال حاضر روند صید ماهیان خاویاری ایران رو به کاهش است؛ به‌طوری که از حدود 2100 تن در سال 1371 به حدود 20 تن در سال 1392 رسیده است که کاهش حدود 100 درصدی داشته است. با ادامه این روند میزان صید به کمترین حد خود، 14 تن در سال 1394 رسید.
میزان استحصال خاویار در سال 1371 در حدود 261.6 تن و در سال 1375 حدود 155 تن بود که متاسفانه در سال 1394 با حدود 100 درصد کاهش به 1.4 تن رسیده است. تمامی گونه‌های ماهیان خاویاری دریای خزر در معرض خطر و برخی از گونه‌ها مانند شیپ در آستانه انقراض نسل قرار دارند.
توجه و نگرش به میزان صید ماهیان خاویاری در سال 1375 و مقایسه آن با میزان صید آن در سال 1394، با وجود کاهش صید 98 تا تقریبا 100 درصدی این ماهیان، این مهم را جلوه‌گر می‌کند که انقراض این ماهیان در حال وقوع است و با توجه به وضع حاکم بر حفاظت و احیای این ذخایر با ارزش و متاسفانه عدم هماهنگی علمی و عملی و در نتیجه اقدام همگام پنج کشور بهره‌بردار حاشیه دریای‌خزر، شاهد کاهش هر چه بیشتر این ماهیان در سال‌های آتی خواهیم بود.
میزان استحصال خاویار نیز که با میزان صید را ارتباط مستقیم دارد، طی دوره‌های مورد بررسی، تقریبا وضعیتی مشابه میزان صید را داشته و کاهش شدیدی را نشان داده است.
درصد صید گونه‌ای ماهیان خاویاری از سال 1371 تا 1392 متغیر بوده است. در سال 1371 بیشترین سهم صید مربوط به گونه ازونبرون با 44.6 درصد بود. در این سال سهم تاسماهی ایرانی 27.2 درصد، تاسماهی روسی 17.6 درصد، فیل‌ماهی 9.6 درصد و شیپ 0.9 درصد بود. در سال 1380 این روند شامل افزایش سهم تاسماهی ایرانی و کاهش سهم ازونبرون در صید بود؛ به طوری که تاسماهی ایرانی 64.2 درصد، ازونبرون 19.2 درصد، فیل‌ماهی 10.1 درصد، تاسماهی روسی 3.6 درصد و شیپ 2.9 درصد از سهم صید تاس ماهیان را دارا بودند.
در این خصوص، مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره کرده است؛ در سال 1389 در سی‌ودومین اجلاس کمیسیون منابع زنده دریای خزر در باکو و با توافق پنج کشور ساحلی خزر، صید تجاری ماهیان خاویاری براساس تصمیم سران ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان برای پنج سال ممنوع شد.
پس از اتمام این دوره، دوباره به‌مدت دو سال ممنوعیت صید توسط کنوانسیون سایتس اعلام شد و پس از تمدید مجدد از سال 2016 به مدت پنج سال دیگر ممنوعیت صید تجاری اعمال شد. هدف از ممنوعیت صید تجاری، ایجاد فرصت برای تکثیر مجدد و احیای آنها در دریا بیان شد و مقرر شد صید خاویاری در زمان ممنوعیت صید فقط، برای کارهای تحقیقاتی و تکثیر و بازسازی ذخایر پرورش بچه ماهی انجام گیرد.
در حال حاضر روند صید ماهیان خاویاری ایران رو به کاهش است؛ به‌طوری که از حدود 2100 تن در سال 1371 به حدود 20 تن در سال 1392 رسیده است که کاهش حدود 100 درصدی داشته است. با ادامه این روند میزان صید به کمترین حد خود، 14 تن در سال 1394 رسید.
میزان استحصال خاویار در سال 1371 در حدود 261.6 تن و در سال 1375 حدود 155 تن بود که متاسفانه در سال 1394 با حدود 100 درصد کاهش به 1.4 تن رسیده است. تمامی گونه‌های ماهیان خاویاری دریای خزر در معرض خطر و برخی از گونه‌ها مانند شیپ در آستانه انقراض نسل قرار دارند.
توجه و نگرش به میزان صید ماهیان خاویاری در سال 1375 و مقایسه آن با میزان صید آن در سال 1394، با وجود کاهش صید 98 تا تقریبا 100 درصدی این ماهیان، این مهم را جلوه‌گر می‌کند که انقراض این ماهیان در حال وقوع است و با توجه به وضع حاکم بر حفاظت و احیای این ذخایر با ارزش و متاسفانه عدم هماهنگی علمی و عملی و در نتیجه اقدام همگام پنج کشور بهره‌بردار حاشیه دریای‌خزر، شاهد کاهش هر چه بیشتر این ماهیان در سال‌های آتی خواهیم بود.
میزان استحصال خاویار نیز که با میزان صید را ارتباط مستقیم دارد، طی دوره‌های مورد بررسی، تقریبا وضعیتی مشابه میزان صید را داشته و کاهش شدیدی را نشان داده است.
درصد صید گونه‌ای ماهیان خاویاری از سال 1371 تا 1392 متغیر بوده است. در سال 1371 بیشترین سهم صید مربوط به گونه ازونبرون با 44.6 درصد بود. در این سال سهم تاسماهی ایرانی 27.2 درصد، تاسماهی روسی 17.6 درصد، فیل‌ماهی 9.6 درصد و شیپ 0.9 درصد بود. در سال 1380 این روند شامل افزایش سهم تاسماهی ایرانی و کاهش سهم ازونبرون در صید بود؛ به طوری که تاسماهی ایرانی 64.2 درصد، ازونبرون 19.2 درصد، فیل‌ماهی 10.1 درصد، تاسماهی روسی 3.6 درصد و شیپ 2.9 درصد از سهم صید تاس ماهیان را دارا بودند.
