کمبود گندم در ایران بحران است؟ / چالش غربی‌ها و مسکو مجدد گندم را گران کرد
به گزارش نبض بازار، با ادامه جنگ روسیه و اوکراین جهان با افزایش قیمت کالا‌های اساسی روبرو شده است. اوکراین و روسیه که بزرگترین تولید کننده و صادر کننده گندم در جهان هستند با این جنگ جهان با کمبود گندم روبرو هستند و برخی کشور‌ها همچون هند، شروع به ذخیره سازی گندم کرده است.
برنامه ایران برای تامین گندم در دوران کنونی که دنیا با نبود اوکراین بزرگترین تامین کننده گندم و غلات روبرو است چیست؟ براساس ارزیابی‌های صورت گرفته ایران سعی دارد تا با افزایش خرید تضمینی گندم، بخشی از نیاز داخلی خود را از این طریق تامین کن و بخشی دیگر را از سوی دیگر به دنیا کشور‌ها جایگزین برای تامین نیاز داخلی باشد.
آخرین وضعیت خرید تضمینی در کشور نشان دهنده آن است که خرید تضمینی گندم در کشور از مرز ۴ میلیون تن گذشته است و با این شرایط تاکنون خرید گندم در کشور افزایش ۸۸۸ هزار تنی نسبت به سال گذشته داشته است.
با توجه به جنگ اوکراین و کمبود گندم در دنیا کشور‌های وابسته به گندم در سال جاری به فکر تامین گندم از سرزمین اصلی افتاده اند و برای تامین بخش واردات نیز کشور‌های جایگزین را در دستور کار قرار داده اند. ایران نیز در این زمینه سعی کرده است زمین‌های بیشتری را زیرکشت ببرد تا به این طریق بتواند بخشی از نیاز داخلی خود را تامین کند.
براساس ارزیابی‌های صورت گرفته خرید تضمینی گندم از کشاورزان در ۳۱ استان کشور تا تاکنون به بیش از ۴ میلیون و ۹۲ هزار تن رسیده است.
به گزارش شرکت بازرگانی دولتی ایران؛ از چهارم فروردین‌ماه ۴ میلیون و ۹۲ هزار تن گندم از ۳۱ استان کشور خریداری شده که ارزش گندم‌های خریداری شده بیش از ۴۷ هزار و ۳۳۳ میلیارد تومان است.
این گزارش می‌افزاید، سال گذشته خرید تضمینی این محصول کشاورزی تا این مقطع از سال زراعی، ۳ میلیون و ۲۰۴ هزار تن بود که امسال تا این تاریخ، خرید تضمینی گندم در کشور از رشدی بالغ بر ۲۸ درصد برخوردار بوده است.
بر اساس این گزارش، یک سوم کل خرید گندم کشور از میان ۳۱ استان از چهار فروردین سال جاری به استان خوزستان رسید. استان خوزستان با خرید یک میلیون و ۳۵۵ هزار تن، یک سوم کل خرید گندم کشور را به خود اختصاص داده و بعد از آن، به ترتیب استان گلستان با خرید ۷۲۰ هزار تن و استان فارس با خرید ۴۱۱ هزار تن، پیشتاز خرید این محصول کشاورزی در کشور هستند.
همزمان با خرید تضمینی محصول استراتژیک گندم در کشور، خرید تضمینی یک محصول راهبردی دیگر از کشاورزان کشور نیز از ابتدای سال جاری آغاز شده که تاکنون، ۹۳ هزار تن دانه‌ی روغنی کلزا به ارزش یک هزار و ۳۳۲ میلیارد تومان از کلزاکاران خریداری شده و در خرید این محصول کشاورزی نیز، استان خوزستان با خرید ۵۶ هزار تن پیشتاز است و پس از آن به ترتیب استان‌های ایلام و فارس قرار دارند.
احتمال افزایش تنش میان غرب و روسیه به ایجاد جریان افزایش قیمت در بازار کامودیتی‌ها با محوریت مواد غذایی و فلزات آهنی و غیرآهنی در روز ابتدایی بازگشایی بازار در هفته جاری منجر شد. با این وجود همچنان ریسک کاهش رشد اقتصاد جهانی در بازار وجود داشته و احتمال عقبگرد قیمتی را در این بخش فراهم می‌کند.
صعود بهای کامودیتی‌ها با حمایت تنش غرب و مسکو
بخش قابل توجهی از کامودیتی‌ها اولین روز از هفته جاری را افزایشی شروع کردند به نحوی که در روز دوشنبه ۲۷ ژوئن نرخ فلزات صنعتی از جمله مس، آلومینیوم و نیکل و همچنین بهای مواد غذایی از جمله گندم، سویا و ذرت با رشد نرخ نسبت به قیمت پایانی در روز جمعه ۲۴ ژوئن روبرو شد.
چالش غربی‌ها و مسکو مجدد گندم را گران کرد
بهای مواد غذایی در بازار‌های جهانی ظرف ۱۰ روز منتهی به روز جمعه ۲۴ ژوئن در مسیر کاهش نرخ قدم برداشت؛ انتظار بهبود چشم‌انداز تولید عامل اصلی عقب‌نشینی نرخ محصولات کشاورزی از جمله گندم، ذرت، سویا و... بود. میزان محصول گندم روسیه به رکوردی بی‌سابقه رسیده و این خبر، کاهش تولید گندم در آمریکای شمالی و اروپا را تا حدی خنثی کرد و زمینه‌ساز افت نرخ این محصول استراتژیک را فراهم کرد.
با این وجود ظرف روز‌های اخیر مجدد تنش میان دولت‌های غربی و مسکو شدت گرفت و این خبر بلافاصله در بازار مواد غذایی منعکس شد. در حالی که انتظار می‌رفت روسیه اجازه ایجاد کریدوری امن برای صادرات گندم از اوکراین را بدهد، شدت یافتن تنش میان غرب و مسکو، این امید را از میان برد. پیش از حمله موشکی روسیه به بندر میکولایف اوکراین، تخمین زده می‌شد که ۲۴ میلیون تن غلات اوکراین در سیلو‌های بندری این منطقه وجود داشته باشد. در هفته‌های گذشته رایزنی‌های برای اجازه خروج امن این گندم انجام شده بود، اما این رایزنی‌ها فعلا بی‌نتیجه مانده است. در این شرایط با توجه به وضع تحریم‌های جدید علیه روسیه از سوی کشور‌های غربی احتمال صادرات این گندم بعید خواهد بود.
بازگشت آلومینیوم به مسیر رشد نرخ ادامه‌دار می‌شود؟
بهای فروش نقدی آلومینیوم در بورس فلزات لندن ظرف روز ابتدایی بازگشایی بازار افزایشی ۱۷ دلاری به ازای هر تن داشت و به ۲ هزار و ۴۵۳ دلار به ازای هر تن رسید. در حالی که ناامیدی نسبت به افول رشد اقتصاد جهانی زمینه‌ساز سقوط بهای آلومینیوم و سایر کالا‌های پایه صنعتی در هفته‌های اخیر شده است، احتمال جهشی دیگر در نرخ گاز ظرف هفته‌های پیش‌رو سیگنالی افزایشی برای بازارها به ارمغان آورد.
فلز صنعتی نقره‌ای رنگ در روز‌های ابتدایی ماه مارس متاثر از تبعات اقتصادی جنگ روسیه و اوکراین تا مرز ۴ هزار دلاری شدن نیز پیش رفت؛ اما با فروکش اثرگذاری این جنگ بر بازارها، کاهش تقاضا برای این فلز از سوی چین با توجه به محدودیت‌های قرنطینه‌ای اعمال شده در این کشور به منظور کنترل کرونا و همچنین ناامیدی از رشد اقتصاد جهانی تا کف کانال قیمتی ۲ هزار و ۴۳۰ دلار در روز جمعه ۲۴ ژوئن سقوط قیمتی داشت.
در این شرایط کاهش موجودی آلومینیوم در انبار‌های بورس فلزات لندن متاثر از افت تولید این فلز در واحد‌های ذوب اروپا با توجه به صعود نرخ انرژی و غیراقتصادی شدن تولید و همچنین احتمال جهشی دیگر در نرخ انرژی گاز طبیعی اروپا به رشد نرخ این فلز در روز ابتدایی هفته جاری منجر شد.
اتحادیه اروپا درصدد است تا واردات گاز از روسیه را ظرف ۲ ماه آینده تحریم کند و کشور‌های این منطقه در حال ذخیره‌سازی گاز هستند. در این شرایط روسیه نیز محدودیتی در فروش گاز به برخی کشور‌های اروپایی از جمله آلمان وضع کرده که این موضوع با ایجاد بحران انرژی زمینه صعود قیمت در کالا‌های پایه را فراهم می‌کند.
معامله‌گران مس در بلاتکلیفی صعود و سقوط قیمتی
مس پس از کف‌نشینی قیمتی به کمترین نرخ ۱۶ ماه اخیر خود در روز جمعه ۲۴ ژوئن، در روز ابتدایی بازگشایی بازار در هفته جاری وارد مسیر رشد قیمت شد و به این ترتیب بخشی از زیان خود در هفته قبل را جبران کند. در این روز مس در معاملات نقدی بورس فلزات لندن با قیمت ۸ هزار و ۳۵۳ دلار به ازای هر تن به فروش رفت که این رقم همچنان کمترین نرخ فروش آن ظرف ۱۶ ماه اخیر بود.
دولت چین در روز‌های پایانی هفته گذشته وعده حمایت از اقتصاد این کشور و تحقق رشد اقتصادی ۵.۵ درصدی را داد؛ اما همچنان معامله‌گران بازار‌های کالایی نسبت به تحقق این وعده و بازگشت اقتصاد جهانی به مسیر رشد در تردید هستند و بنابراین جانب احتیاط را در معاملات خود در نظر می‌گیرند.
