پشت پرده لیست ناقص ارزبگیران

فشار رسانه ها به وزیر صنعت، معدن و تجارت تا حدودی توانست مقاومت وزیر در عدم انتشار فهرست دریافت کنندگان ارز دولتی را بشکند و شریعتمداری فهرست کوتاهی را به بانک مرکزی ارسال کرد. در همین فهرست کوتاه ابهامات فراوانی وجود دارد. برخی شرکت ها ارزهای دولتی را جهت واردات اقلامی دریافت کرده اند که اصلاً واردات این اقلام در حیطه کاری آن ها نبوده است.

دولت در 21 فروردین ماه سال جاری بود که دلار را تک نرخی اعلام کرد و گفت که همه نیازهای کشور را با ارز 4200 تومانی تامین خواهد کرد. از همان ابتدا بسیاری اعلام کردند که به دلیل نبود نظارت و مکانیسم مناسب، این تصمیم دولت تنها رانتی را برای عده خاصی وارد کننده ایجاد خواهد کرد و احتمالاً سوءاستفاده هایی از ارز دولتی صورت خواهد گرفت.

در هفته گذشته بود که دست سوءاستفاده کنندگان از ارزهای دولتی توسط محمدجواد آذری جهرمی رو شد و همین زمینه ای شد برای فشار به محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) جهت افشای نام ارز بگیران دولتی. شریعتمداری در ابتدا جهت انتشار اسامی مقاومت کرد اما پس از بیشتر شدن فشار رسانه ها، تنها فهرست کوتاهی از ارزبگیران دولتی را جهت انتشار در اختیار بانک مرکزی قرار داد. این فهرست 53 صفحه ای نشان می داد که وزارت صمت تنها نام 1482 شرکت که 2.5 میلیارد یورو ارز دولتی دریافت کرده اند را افشا نموده است و این در حالی است که طبق آخرین آمار منتشر شده توسط خبرگزاری ایسنا از 21 فروردین ماه تا 9 تیر ماه سال جاری حدود 21 میلیارد دلار ارز برای کالاهای ثبت سفارش شده تخصیص یافته که از این رقم حدود 11 میلیارد و 900 میلیون دلار با ارزهای مختلف پرداخت شده است. هر چند که مبنای ارز اعلامی در فهرست ارزبگیران دولتی، یورو و آمار منتشر شده توسط خبرگزاری ایسنا دلار بود، اما باز هم اختلاف بسیار معناداری بین میزان ارز دریافتی توسط فهرست اعلامی و آنچه که در واقعیت اتفاق افتاده است وجود داشت و این یعنی وزارت صمت هنوز بخش اعظمی از شرکت های دریافت کننده ارز دولتی را افشا نکرده است. در همین فهرست کوتاه منتشر شده ابهامات فراوانی به چشم می خورد و برخی شرکت ها ارزهای دولتی را جهت واردات اقلامی دریافت کرده اند که اصلاً واردات این اقلام در حیطه کاری آن ها نبوده است.

اولین ابهام این بود که شرکت های داروساز برای واردات بخارشور ارز دولتی دریافت کرده اند. این فهرست نشان می داد که شرکت داروسازی جابر ابن حیان سهامی عام 587 هزار و 71 یورو، شرکت داروسازی رها اصفهان 172 هزار و 654 یورو، شرکت دارویی به بان شیمی 38 هزار و 90 یورو از بانک مرکزی و 13 هزار و 727 یورو از سامانه نیما ارز دولتی برای واردات بخارشور دریافت کرده اند. شرکت شفق داروی پارسیان هم برای واردات نخود خوراکی از بانک مرکزی 74 هزار و 498 یورو ارز دولتی دریافت کرده است.

ابهام بعدی مربوط به موسسه ورزشی بود که ارز 4200 تومانی را برای واردات تایر اتوبوس و کامیون دریافت کرده بود. موسسه ورزشی البدر بندر کنگ مبلغ یک میلیون و 510 هزار و 336 یورو از بانک مرکزی و مبلغ 206 هزار و 704 یورو از سامانه نیما جهت واردات تایر کامیون و اتوبوس دریافت کرده است. همچنین این موسسه مبلغ یک میلیون و 682 هزار و 689 یورو از سامانه نیما جهت واردات تایر خودرو سواری دریافت نموده است.

ابهام دیگر در مورد شرکت های خودرویی بود. شرکت ماموت خودرو 3 هزار و 641 یورو ارز دولتی از بانک مرکزی جهت واردات چای ساز و قهوه ساز دریافت کرده است. همچنین شرکت رهروان خودرو پیشگامان نگین جنوب مبلغ 134هزار و 242 یورو برای واردات چای و مبلغ 20 هزار و 681 یورو برای واردات لوبیا چیتی از بانک مرکزی دریافت نموده است.

شرکتی با نام ثنا پوشاک برای واردات موز، ارزی معادل 707 هزار و 330 یورو از بانک مرکزی و 172 هزار و 507 یورو از سامانه نیما دریافت کرده است.

شرکت پیشگامان فرش ایرانیان مبلغ 100 هزار و 381 یورو از بانک مرکزی جهت واردات لوبیا چیتی دریافت کرده است.

شرکت ره رسان برق و جاده با دریافت 58 هزار و 943 یورو از بانک مرکزی برای واردات لوبیا قرمز اقدام کرده است.

شرکت تعاونی راه و ساختمان آریا ارشک مبلغ 133 هزار یورو برای واردات عدس از بانک مرکزی دریافت کرده است.

این فهرست تنها بخشی از شرکت هایی است که ارزهای دولتی را برای واردات بی ربط به حرفه کاری خود دریافت کرده اند.

با این اوضاع بهتر است محمد شریعتمداری وزیر صمت مقاومت در مقابل شفاف سازی را کنار بگذار و باقی فهرست شرکت های دریافت کننده ارز دولتی برای واردات را نیز منتشر کند. این شرکت های دریافت کننده ارز دولتی باید پاسخگوی عملکرد خود باشند چرا که گویا در غیاب نهادهای نظارتی سوءاستفاده هایی در این میان صورت گرفته است