داخلی سازی ۱۰۰ درصدی لوازم خانگی؛ عوام فریبی یا واقعیت؟/ تسهیلاتی که در صنعت لوازم خانگی هزینه نشد
به گزارش نبض بازار به نقل از پایگاه خبری لوازم خانگی ایران «ال کا ایران»، روزگاری که نه تحریم بود و نه محدودیت های تولید لوازم خانگی
جنگ ستیزی آمریکایی ها با ایران حرف دیروز و امروز نیست اما سخت ترین روزهای تحریم ایران از سال ۹۱ آغاز شد. زمانی که به دستور مستقیم اوباما؛ رئیس جمهور وقت آمریکا به سنا، صنایع مادر نظیر خودرو و … تحریم شد. اما از همان زمان تا پیش از اردیبهشت ۹۷ شرایط تولید لوازم خانگی در کشور وجود داشت و سختی روزهای تحریم مجدد را تجربه نکرده بود.
البته پیش از تحریم ها نیز صنعت لوازم خانگی در بحث تحقیق و توسعه فعالیت گسترده ای نداشت. بخش عمده ای از بازار در اختیار شرکت های کره ای بود که در ایران کارخانه تولیدی احداث کرده بودند و بخش کوچکی نیز در اختیار چند شرکت تولیدکننده داخلی که به دلیل قیمت مناسب نسبت به رقبای خارجی، برای قشر متوسط رو به پایین جامعه مناسب بود.
اینکه چرا بخش تولید لوازم خانگی در ایران میل به توسعه فناوری های تولید نداشت از چند دیدگاه قابل بررسی است. عدم حمایت دولت های گذشته و البته نگاه سنتی به تولید از سمت خود تولیدکنندگان مهمترین دلایل این عقب افتادگی از تولید محصولات به روز است اما در همان زمان نیز تولید برخی قطعات های تک در ایران به دلیل عدم صرفه اقتصادی و نبود زیرساخت ها امکان پذیر نبود.
نتایج آزمون تولیدکنندگان لوازم خانگی در روزهای انحصار
بدعهدی قمار باز آمریکایی اگرچه پیامدهای کوتاه مدت و حتی بلند مدت بدی برای بخش تولید کشور داشت، اما همین اتفاق باعث شد تا برخی از تولیدکنندگان لوازم خانگی کشور که سالها پاشنه در مجلس را از جا در آورده بودند که درهای واردات را ببندید، به آرزوی دیرینه خود برسند. اتخاذ سیاست های جدید ارزی توسط دولت با توجه به شرایط کشور باعث شد تا واردات لوازم خانگی به صورت کامل ممنوع شود.
در همین شرایط که فرصت برای تولیدکنندگان داخلی محیا بود تا از انحصار ناخواسته به وجود آمده برای بازارسازی بیشتر محصولات خود استفاده کننده، برخی از تولیدکنندگان این بازار سازی را به بازار سوزی مبدل کردند. احتکار برخی از شرکت های تولیدکننده باعث شد تا بازار در آشفتگی بیشتر فرو برود و دست خریداران لوازم خانگی از این بازار تشنه به کالا کوتاه بماند.
متاسفانه به دلیل برخی از ملاحظات غلط هیچ وقت نام هیچ یک از شرکت های احتکار کننده فاش نشد چنانکه اگر این اتفاق رخ می داد، امروز شاهد بسیاری از ناهنجاری های اقتصادی در کشور نبودیم.
در برخی از کشورهای آسیایی با ورود به فرودگاه های این کشورها، تصاویر و اسامی افرادی به صورت بزرگ درج شده که در نگاه اول فکر خواهید کرد یک نخبه سیاسی و یا اقتصادی و حتی ورزشکار ملی هستند اما در واقع این افراد مفسدان اقتصادی آن کشور ها هستند که بدون هیچگونه ملاحظه ای اسامی و تصاویر آنها منتشر شده است و همین شفافیت باعث شده تا میزان فساد در این کشورها تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا کند.
در همین رابطه محمدعلی اسفنانی؛ مدیر کل تعزیرات استان تهران طی اظهار نظری با بیان اینکه اگرچه احتکار باعث کاهش عرضه لوازم خانگی به بازار شد اما مشکل اصلی گرانی لوازم خانگی، احتکار نبود، گفته بود: «شرکت های تولیدکننده لوازم خانگی داخلی توانایی تامین نیاز بازار را ندارند. اگرچه محدودیت واردات لوازم خانگی باعث افزایش قیمت شد اما انتظار می‌رفت انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی از فرصت به وجود آمده استفاده کرده و با تامین نیاز مردم، سهم بازار را به دست گیرد چراکه تولیدکنندگان گلایه‌مند بودند که ما کالای ایرانی تولید می‌کنیم اما مردم به سراغ کالای و لوازم خانگی وارداتی می روند. در شرایطی که واردات لوازم خانگی محدود شده است متاسفانه نه تنها با افزایش تولید کالای داخلی مواجه نشدیم بلکه افزایش قیمت‌ها در بازار رقم خورد. برخی شرکت‌ها با بهانه تحریم تعطیل شدند اما سایر شرکت‌ها که ادعا می‌کردند تحریم اثری بر تولید آنها ندارد، میزان تولید را به شدت کاهش دادند تا قیمت کالای تولیدی با وارداتی برابری کند و تمام کاستی های گذشته جبران شود که رفتار صادقانه‌ای با مردم نبود. اگر تعمدی هم نبوده باشد، کاهش میزان تولید منطقی نیست چراکه تولیدکنندگان داخلی لوزام خانگی ادعا می‌کردند ما می‌توانیم تمام نیاز بازار را تامین کنیم، حال آنکه در این امر وامانده‌اند.»
همچنین عبدالله رضیان؛ عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس در همین خصوص اظهار کرد : در سال گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی به تولیدکنندگان برای ثبت سفارش مواد اولیه و قطعات مورد نیاز تولید لوازم خانگی پرداخت شد این در حالی است که عرضه این ارز در قیمت لوازم خانگی مشهود نبود و قیمت این محصولات براساس دلار آزاد محاسبه شد.وی معتقد است حجم تولیدات لوازم خانگی داخلی نیاز بازار را پوشش نمی‌دهد، اگرچه در گذشته بخش عمده‌ای از لوازم خانگی وارداتی بود اما تولیدکنندگان لوازم خانگی ادعا کردند می‌توانند لوازم خانگی مورد نیاز کشور را تولید کنند اما در این راه واماندند.
خیز برخی از تولیدکنندگان برای دریافت تسهیلات ۴ هزار میلیاردی/ حافظه مردم را دستکاری نکنیم
بدعهدی آمریکایی ها و البته احتکار برخی از تولیدکنندگان باعث شد تا صنعت لوازم خانگی ایران به کما برود و این دقیقا همان چیزی بود که کشورهای غربی از تحریم ایران به دنبالش بودند.
اما این روزها بازهم صدای برخی از تولیدکنندگان در بوق و کرنا شده که توان داخلی سازی ۱۰۰ درصدی قطعات را داریم!!!
در اولین پرسش باید از این افراد پرسید که شما در تامین کالای مورد نیاز بازار لوازم خانگی مانده اید، چطور می خواهید به تکنولوژی روز دنیا در کمترین زمان ممکن دست پیدا کنید؟
بی پرده سخن بگوییم صنعت لوازم خانگی ایران در حال حاضر ۵۰ سال از کشورهای پیشرفته عقب تر است. این عقب ماندگی شامل کیفیت و تکنولوژی تولید نیز می شود اما اینکه با شنیده شدن زمزمه های پرداخت سرمایه در گردش به واحدها تولیدی، بازار شعار های عوام فریبانه باز هم داغ شود در نوع خود قابل توجه است.
در عوام فریبانه بودن داخلی سازی ۱۰۰ درصدی قطعات همین بس که بسیاری از قطعات های تک مانند پنل تلویزیون و کولرهای گازی و برخی دیگر از قطعات به هیچ عنوان امکان داخلی سازی وجود ندارد و این موضوعی است که بسیاری از همین آقایان در گذشته به آن اذعان داشته اند. باید توجه داشت که شاید مردم تا حد زیادی دچار فراموشی در حافظه تاریخی خود باشند اما حافظه رسانه های به خوبی کار می کند و گواه این ادعا یک جستجوی ساده در موتورهای جستجوگر است مگر اینکه عده ای قصد داشته باشند تا حافظه مردم را دستکاری کنند!!!
تکنولوژی ساخت پنل تلویزیون در اختیار چند کشور است که به دلیل میزان سفارش بالای آن، صرفه اقتصادی تولید نیز برای آن کشورها وجود دارد. پنل تلویزیون یک قطعه بسیار مهم است که تولید آن در تیراژهای بسیار بالا امکان پذیر است و نیاز به سالها تحقیق و آموزش دارد. در نتیجه از همین لحظه ادعای داخلی سازی ۱۰۰ درصد قطعات را به ۹۹ درصد کاهش دهید!!!
تسهیلات لوازم خانگی که سر از پتروشیمی ها و شرکت های بازرگانی درآورد
بر خلاف آنچه که ادعا می شود هنوز بسیاری از موانع تکنولوژیکی بر سر راه تولید با کیفیت لوازم خانگی وجود دارد. اینکه بخواهیم تولیدات سال های دور را با همان کیفیت و البته با چاشنی قطعات بی کیفیت چینی ادامه دهیم، رفع موانع تکنولوژیکی نیست.
طی سال های گذشته دولت های مختلف حجم عظیمی از تسهیلات کم بهره را به شرکت های لوازم خانگی سرازیر کرده اند که عدم نظارت دقیق و البته رانت ها و لابی های مختلف باعث شد تا این تسهیلات سر از پتروشیمی ها و شرکت های بازرگانی در آورند. تسهیلاتی که اگر طی این سال ها در صنعت لوازم خانگی کشور هزینه می شد، در بدترین حالت، صنعت لوازم خانگی ایران جایگاهی نظیر کشور ترکیه داشت بر همین اساس انتظار می رود وزارت صنعت برای ارائه تسهیلات به شرکت های تولیدکننده لوازم خانگی و نوع استفاده از این تسهیلات کم بهره نظارت ویژه داشته باشد.
