گر دوست دشمن است شکایت کجا بریم ؟

به گزارش نبض بازار ، ابعاد اقتصادی و حقوقی تحریم ها و همچنین تنوع آنها، ارزیابی دلالت های مرتبط با تحریم بر متغیرهای کلان اقتصادی را دشوار میسازد، علاوه بر آن کمی -سازی پدبده تحربم خود به عنوان مشکل بزرگی محسوب می شود. در گام اول مطالعه حاضر تلاش گردید تا شاخصی جدید برای تحریم در مدلسازی اقتصادی مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی چهار دور تحریم علیه کشور وضع شده است. دور نخست مربوط به سال های 59 - 1357 است که طی آن ضمن مصادره دارایی دولت ایران نزد بانک های آمریکایی، صادرات هرگونه غذا و دارو به ایران ممنوع شد. علاوه بر این، آمریکاییان از هرگونه معامله ی مالی با ایرانیان منع شده و آمریکا هر نوع واردات از ایران و تمامی سفرها به ایران یا از ایران را ممنوع کرد. همچنین، تمامی تجهیزات نظامی خریداری شده یا سفارش داده شده توسط دولت ایران نیز، توقیف شد. دور دوم همزمان با تجاوز نظامی عراق به ایران بود که این دور از تحریم ها عمدتا در دوره زمانی 74 - 1362 اعمال شد. کنترل های شدید و سخت گیرانه تر از دوره اول تحریم ها درخصوص صادرات تجهیزات نظامی با استفاده ی دوگانه به ایران، تصویب ممنوعیت صدور کالاها و فرآورده های آمریکایی به ایران توسط کنگره ی آمریکا، ممنوعیت هرگونه معامله برای توسعه ی صنعت نفت در ایران، ممنوعیت واردات، صادرات و سرمایه گذاری متقاب ل بین عمده ترین تحریم های دور دوم بوده اند. دور سوم" داماتو" ایران و آمریکا، تصویب قانون و قرار دادن " تحریم های ایران و لیبی " تحریم ها از سال 1375 شروع شد. تصویب قانون اسامی بانک های ایرانی و تعدادی از نهادها و شرکت های وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست تحریم ها، مهمترین اقدامات این دور از تحریم ها تا سال 1383 بوده است در دور چهارم تحریم ها که از آذرماه 1389 با هدف کاستن از سرعت رشد توان هسته ای تحریم صادرات نفت ایران، تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تحریم شدیدتر واردات کالاهای ضروری و اساسی مهمترین تحریم ها به شمار می روند.
هرچند، مجاری اثرگذاری تحریم بر بخش های اقتصادی تنها فرایند اثرگذاری این سیاست را مشخص می کند اما، درخصوص کم و کیف آن توضیحی را ارایه نمی کند. چراکه، ادبیات موجود در حوزه تحریم عمدتا بر پیروزی یا شکست تحریم به عنوان گزینه - های صفر و صد اعمال تحریم، تاکید دارد. فقدان مدل های کمی مناسب در این حوزه سبب شده تا عمده مطالعات به تببین مجاری اثرگذاری تحریم بر فضای اقتصاد معطوف شود. تحریمها صرف از نظر از موفقیت و شکست در دستیابی به هدف غایی، بر بخش های مختلف اقتصادی همچون تجارت، سرمایه گذاری، اشتغال و رشد اقتصادی تاثیرگذار هستند. بنابراین، برای سیاست گذاری های دقیق در این حوزه ها لازم است در کنار کانال های اثرگذاری، میزان اثرگذاری تحریم بر این بخش ها براساس مدل های کمی تا حد امکان مورد ارزیابی قرار گیرد
اثرگذاری نفت در اقتصاد آنقدری مهم و حائز اهمیت است که سالهاست دشمن برای کور کردن روزنه های تجارت ما با دنیا روی آن حساب ویژه باز کرده و با وضع شدیدترین تحریمها سعی به زانو درآوردن پیکان اقتصادی کشور دارد. در این دوره که معافیت تحریم نفتی بسیاری از کشورها باعث سخت شدن مبادلات ما با دنیا شد بیژن زنگنه و تیمش در وزارت نفت دنبال بابک زنجانی ها نگشتند بلکه با تدبیری ویژه به این مشکل فائق آمد. دشمن ها نفت را تحریم می کنند و خودی ها وزارت نفت را حالا باید از داخلی ها پرسید شما چرا؟