توکن سازی؛ عرصه‌ای وسیع برای اقتصاد ایران
یکی از موضوعات مهم اقتصادی مطرح شده در ماه‌های اخیر بحث رمزدارایی و یا تبدیل دارائی‌ها به فرمت دیجیتال است. در این فرآیند که با استفاده از فناوری رمز ارز و با ثبت روی بلاکچین صورت میگیرد، یک دارائی فیزیکی، دارای نسخه‌ای دیجیتال می‌گردد که تمامی اطلاعات و مشخصات دارائی فیزیکی مذکور در این توکن یا رمزارز ثبت خواهد شد.
چگونگی توکن سازی
برای این که فرآیند تبدیل رمزارز به رمزدارایی تسریع داده شود، بایستی از فرایند توکن سازی استفاده شود تا دارایی‌های فیزیکی به یک دارایی دیجیتال تبدیل شود. در این فرآیند پس از شناسائی دارائی، اطلاعات آن به صورت دیجیتال ثبت شده و سپس بر روی یک بستر بلاکچین رمزگذاری و ثبت می‌گردد. در این صورت قابلیت معامله و انتقال را خواهند داشت.
در ادامه چند نوع توکنسازی که می‌تواند نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا نماید، پیشنهاد می‌شود:
توکن سازی مسکن
یکی از پروژه‌هایی که می‌تواند بازار مسکن را از یک بازار رها با قیمت‌های ساختگی توسط بنگاه داران و مردم به یک بازار منظم و قاعده‌مند تبدیل کرد، توکنایز کردن ملک و ساختمان و زمین است.
در این فرایند با استفاده از داده‌های شهرداری، وزارت اقتصاد، مرکز آمار، بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی، وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن و سازمان‌های نظیر آستان قدس رضوی، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام و ... هر متر از مسکن در هر منطقه از کشور به یک توکن تبدیل شده و سیاست گذار اقتصادی می‌تواند فرایندی ساده را برای ارزش گذاری ملک و زمین مشخص کند.
با توکن کردن هر متر زمین، امکان مبادله این دارایی و ارزش گذاری رمزارز مربوط با عنوان رمزمسکن، وجود خواهد داشت و فرآیند ارزش گذاری و مبادله سهام آن را می‌توان به سازمان بورس سپرد. تا از این طریق مبادله مسکن به شدت تسهیل شده و فضای سوداگرایانه مسکن از بین رود.
توکن سازی انرژی
یکی دیگر از طرح‌هایی که می‌تواند به آزادسازی قیمت‌ها در بحث انرژی کمک کرده و آن را هدفمند کند، ایجاد توکن شخصی برای انرژی است.
طبق این استاندارد هر فرد ایرانی یک توکن انرژی در اختیار خواهد داشت که سهمیه‌ای از مصرف انرژی را در اختیار داشته و اگر در مصرف انرژی صرفه جویی کند می‌تواند مازاد مصرف را در سامانه مخصوص در بورس انرژی به فرد دیگری به فروش رساند.
توکن انرژی سهمیه مصرف هر فرد ایرانی در سه سطح مصرف گاز، برق و بنزین است، ممکن است فردی خودرو نداشته باشد و بتواند سهمیه بنزین خود را در سامانه بورس انرژی به فروش رساند.
در این توکن هر فرد تا یک سقف مشخصی می‌تواند برق، گاز و بنزین مصرف کند و بیش از سهمیه را باید با قیمت آزاد در سهمیه شارژ کند تا بتواند مصرف عمومی را انجام دهد.
توکن انرژی، توکنی از نوع رمزدارایی بوده و سهمیه هر فرد قابل معامله در سامانه است.
توکن سازی طلا
یکی دیگر از موضوعات جذاب توکن سازی، امکان توکن سازی طلا بوده و فرایند مبادله طلا را به شدت تسهیل می‌کند، در این فرایند طلای مردم در اختیار سازمان‌های مربوط اعم از بانک کارگشایی، مرکزمبادله و بورس کالا قرار خواهد گرفت و به ازای آن توکن طلا در اختیار مردم قرار خواهد گرفت که از نوع رمزدارایی بوده و قابل معامله به صورت غیرفیزیکی است.
این فرایند امکان دقیقی از طلای مردم در اختیار سیاست گذار قرار داده و طلا را می‌تواند به عنوان یک ابزار برای تامین مالی تولید استفاده کند.
توکن سازی ارز
توکن سازی ارز اکنون با فرآیندی به عنوان تتر انجام شده است، اما می‌توان این فرآیند را توسعه داده و توکن سازی ارز را به فرآیند‌های دیگر توسعه داد.
در این فرآیند با مبادله ارز با کشور‌های مقصد توکن سازی ارز انجام شده و کارت خرید متناسب برای کشور مقصد در اختیار فرد قرار گرفته تا فرآیند فیزیکی ارز از بین رفته و امنیت ارز تامین شود.
خلاصه و جمع بندی
توکن سازی دارایی‌ها یکی از جدیدترین عرصه‌های توسعه اقتصاد و داده سازی منظم برای سیاست گذار است که با سهولت بسیار بیشتری می‌تواند سیاست‌های کلان اقتصادی را اجرا کند.
توکن سازی دارایی‌ها می‌تواند دارایی‌های راکد را به خدمت تولید درآورده تا تامین مالی بخش تولید با سرعت و مقدار قابل توجه چندین برابری انجام شود، طبق برآورد‌های سازمان‌های اقتصادی دارایی‌ها راکد در بخش ملک و ساختمان در ایران می‌تواند تامین مالی چندین برابری بخش تولید را در شرایط فعلی انجام داده و کشور را به رشد اقتصادی ۸ درصد رساند.
از طرف دیگر مردم را در فرآیند‌های تامین مالی دخیل کرده تا هم سود‌های معقول را به دست آورند و هم دارایی‌ها به سمت بازار‌های سوداگرایانه نرود.
دکتر علی غیاثیان
