چرا دلار گران شد؟

به گزارش نبض بازار بانک مرکزی در شرایطی دست به حذف ارز نیمایی زد که در تمام روزهای پس از این اقدام نرخ فزاینده دلار و دیگر ارزهای معتبر بر بازار حاکم شد. این مهم تا آنجا بود که هر دلار آمریکا در کانال هفتاد هزار تومان پیشروی کرد. بانک مرکزی در توضیح این وضعیت مدعی است عوامل گوناگون خصوصا عوامل سیاسی و نظامی موجب این گرانی‌ها شده است. منتقدان اما اقدام بانک مرکزی را در این وضعیت به شدت موثر و عامل اصلی گرانی های اخیر می‌دانند.

در این رابطه آلبرت بغزیان عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: در شرایط فعلی نباید اقداماتی که محرک تورم هستند در دستور کار قرار بگیرد. کشور ما در وضعیتی نیست که با یک نرخ ارز بتوان امور را به خوبی اداره کرد. به همین دلیل بهتر بود که از ابتدا جلوی حذف ارز ترجیحی گرفته شود. بغزیان معتقد است اقدامات سیاستگذار محرک گرانی دلار در هفته های اخیر بوده است.

وی در زمینه تاثیر اقدام حذف سامانه نیما از سوی بانک مرکزی در تضعیف ارزش ریال و رکوردشکنی قیمت دلار گفتن: این اتفاق اثرگذار بوده است. پیش از اینکه سامانه نیما به یکباره حذف شود هر دلار حدودا ۷۰ هزار تومان معامله می‌شود و با گذشت یک هفته از این اقدام، هر دلار آمریکا حدود ۷۷ هزار تومان قیمت گذاری شده است. درواقع تحولات قیمتی ارز به نحوی بوده که تا ۱۰ درصد از قدرت ریال کاسته شده است.

وی در ادامه افزود: گرچه شاید وامل دیگری هم در این ماجرا دخیل بوده باشند اما نباید تردید داشت که اقدام بانک مرکزی هم به نوبه خود نقش پررنگی در این ماجرا داشته است. در این روزها البته تنش‌های نظامی و سیاسی مانند وقایع سوریه یا نزدیک شدن به دوره ترامپ هم وجود داشته است ولی من فکر می‌کنم اقدام بانک مرکزی نقشی مهم داشت. حتی پا را از این هم فراتر می‌گذارم و می‌گویم اگر این اقدام صورت نمی‌گرفت شرایط کلی کشور به گونه‌ای بود که انتظار روندی آرام و باثبات در بازار وجود داشت.

روند آتی بازار ارز

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: روند کلی باید به سمت گران‌تر شدن نرخ ارز باشد. به هر حال دولتمردان می‌گفتند می‌خواهم فاصله شکاف نیمایی و بازار را حل کنیم ولی هر کاری که کردند در نهایت نرخ ارز بازاری گران شد. در نهایت هم به جای نزدیک شدن این فاصله سامانه نیما را حذف کردند.

وی ادامه داد: اکنون می‌گویند که با توافقی شدن قیمت گذاری بر ارز به نحوی که میان صادرکننده به عنوان دارنده ارز و واردکننده به عنوان نیازمند ارز، عرضه و تقاضا باشد که نرخ‌گذاری کند. اینکه چقدر این رویکرد به آرامش منجر شود را نمی‌توان به سادگی پذیرفت. روندی که کشور در این ماه‌ها داشته نشان می‌دهد که به سادگی و گاه به دست سیاستگذار آرامش بازار سلب می‌شود و بعید است که در روزهای آینده وضعیت بازارهای ما چنان ثباتی داشته باشد که با تن دادن به قواعدی چون بازار عرضه و تقاضا بتوان آن را به ثبات رساند. به طور کلی این فرض که با وگذاردن امور به بازار، همه چیز خود به خود درست می‌شود، تصوری یک سره باطل و غیر علمی است.

وی در ادامه تاکید کرد حذف ارز ترجیحی فشارش به شکل تورم مواد اولیه بروز پیدا می‌کند و گفت: دلیل اینکه چنین وضعیت بازارها ناگهان به هم می‌ریزد همین است. من متوجه این نکته هستم که وجود ارز ترجیحی می‌تواند به فساد هم منجر شود ولی می‌توان از میزان فساد کاست. اقدام به حذف ارز ترجیحی، اشتباهی بزرگ بود که همچنان تورم خوراکی‌ها را بالاتر از میانگین تورم نگه داشته است.

منبع خبرآنلاین