روستایی که در عاشورا با چوب ناله سر می‌دهد
به گزارش نبض بازار،در اعماق تاریخ در دلِ روستایی که نامش با اشک و ماتم عجین شده نغمه‌ای حزن‌انگیز از دلِ چوب برمی‌خیزد. نغمه‌ای که روایتگر غم جان‌سوزِ عاشورا و مظلومیت ابدی خاندانِ نور است. در روستای انجدان سنگ‌ها نالیدند و چوب‌ها گریستند تا مرثیه‌ای خاموش را در سوگِ سرورِ شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) سر دهند. این نغمه نغمه‌ی چغچغه زنی است؛ سنتی کهن و منحصر به فرد که در گذر زمان به زبانی گویا برای بازگو کردن حزن و اندوهِ عاشوراییان تبدیل شده است.
در تقویم پرشور عزاداری‌های حسینی، هر دیار و هر قوم، نغمه‌ای خاص در سوگ سرور و سالار شهیدان سر می‌دهد. در این میان، روستای انجدان در استان مرکزی، با آیین سنتی چغچغه زنی، برگ زرینی بر تاریخ عزاداری‌های ایران افزوده است.
چغچغه ابزاری چوبی و خوش‌تراش، در دستان عاشقان حسینی در انجدان، نغمه‌ای حزن‌انگیز و حماسی را سر می‌دهد. مرثیه‌ای که از عمق تاریخ، از دل خاک و از سینه عاشقان ابا عبدالله (ع) برمی‌خیزد و در کوچه پس کوچه‌های این روستای تاریخی، طنین‌انداز می‌شود.
از سنگ تا چغچغه روایت دگرگونی یک آیین
ریشه این سنت کهن به زمانی باز می‌گردد که خبر شهادت امام حسین (ع) و یاران باوفایش به گوش مردم روستای انجدان رسید. اهالی این روستا که از اندوه این مصیبت جان‌سوز در ماتم فرو رفته بودند، با سنگ بر سر و سینه می‌زدند و به سوگ آن حضرت می‌پرداختند.
با گذشت زمان و به مرور، سنگ جای خود را به چغچغه داد. این ابزار چوبی که با ظرافت خاصی تراشیده شده بود، صدایی دلنشین و حزن‌انگیز از خود تولید می‌کرد و به خوبی حزن و اندوه مردم را در سوگ شهادت امام حسین (ع) به تصویر می‌کشید.
نغمه‌ای حماسی در سوگ ابا عبدالله (ع)
آیین چغچغه زنی در روزهای تاسوعا و عاشورا در روستای انجدان برگزار می‌شود. عزاداران حسینی با لباس‌های مشکی و چغچغه در دست، در صفوف منظم به راه می‌افتند و نوحه‌های حزن‌انگیز را سر می‌دهند.
در حین نوحه خوانی، عزاداران با چغچغه در دست، به صورت هماهنگ و موزون، آن را به هم می‌زنند. این حرکات موزون، نغمه‌ای حماسی و حزن‌انگیز را خلق می‌کند که در فضایی آکنده از ماتم و اندوه، شور و شعور حسینی را به نمایش می‌گذارد.
مرثیه‌ای چوبی که در گذر زمان ماندگار شد
چغچغه زنی، تنها یک آیین سنتی عزاداری نیست، بلکه تجلی عشق و ارادت مردم روستای انجدان به خاندان عصمت و طهارت است. این سنت کهن، نسل به نسل سینه به سینه منتقل شده و امروزه به عنوان یکی از میراث فرهنگی ارزشمند استان مرکزی به ثبت رسیده است.
نغمه‌ای که از انجدان به سراسر ایران می‌رود
امروزه چغچغه زنی فراتر از مرزهای روستای انجدان رفته و در سایر نقاط استان مرکزی و حتی در برخی از استان‌های دیگر نیز اجرا می‌شود. این آیین سنتی، به عنوان نمادی از عزاداری اصیل و ایرانی، مورد استقبال بسیاری از عاشقان سیدالشهدا (ع) قرار گرفته است.
چغچغه زنی مرثیه‌ای چوبی که از دل خاک و از سینه عاشقان ابا عبدالله (ع) برمی‌خیزد نغمه‌ای حزن‌انگیز و حماسی که حماسه عاشورا را به تصویر می‌کشد و عشق و ارادت مردم ایران را به خاندان معصومین (ع) به نمایش می‌گذارد.
