پارک بخشی از پول در بانک‌ها با استقبال از اوراق سپرده
حجت‌الله فرزانی در گفتگو با نبض بازار خاطرنشان کرد: افزایش نرخ سود سپرده در قالب اوراق سپرده برای یک سال یا کمتر با نرخ ۲۳ درصدی و کاهش سود آن در صورت تصمیم به فروش زیر یک سال می‌تواند بخشی از نقدینگی مردم را در بانک‌ها پارک کند و از حالت پول خارج شده و به شبه‌پول تبدیل شود.
اقبال به اوراق سپرده سرعت گردش پول در بازار‌های موازی را کاهش می‌دهد
وی عنوان کرد: اقبال از فروش اوراق سپرده می‌تواند بخشی از سرعت گردش پول در این بازار‌ها را کند کرده و باید دید در ادامه چه سیاستی توسط بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز در پیش گرفته می‌شود. اگر عوامل اصلی ایجاد‌کننده انتظارات تورمی در بازار ارز کنترل نشود تصمیم در مورد انتشار اوراق سپرده تنها می‌تواند در مدت زمان کوتاهی تاثیرگذار باشد.
افزایش قیمت ارز تبدیل نقدینگی به کالا را تسریع می‌کند
فرزانی خاطرنشان کرد: اگر این تصمیم در اجرا و عملیاتی‌شدن موفق باشد می‌تواند بخشی از نقدینگی را جذب کند. اکنون به دلیل نگرانی‌هایی که از کاهش بیشتر ارزش پول ملی وجود دارد تبدیل نقدینگی به کالا تسریع شده است. سایر بازار‌های موازی مانند ارز، طلا و خودرو جذب کننده بخشی از نقدینگی در ماه‌های اخیر بوده‌اند.
ضرورت کنترل بازار ارز با استفاده از شیوه‌های مدیریت بازار
کارشناس پولی و بانکی خاطرنشان کرد: اگر کنترل بازار ارز با استفاده از مدیریت بازار صورت نگیرد و مردم شاهد افزایش قابل توجه قیمت‌ها از جمله ارز در بازار باشند، طبیعی است که با هر شیوه‌ای به دنبال حفظ ارزش پول ملی خود خواهند بود و در این میان نرخ سود ۲۳ درصدی اوراق سپرده برای آن‌ها جذابیت نخواهد داشت.
وی عنوان کرد: مردم تجربه لازم را از گذشته دارند و نباید کارآیی ابزار‌های سیاستگذاری با تجربه‌های بد از بین برود یا محدود شود؛ بنابراین حتما باید سیاست‌هایی در کنار این تصمیم‌ها اتخاذ شود تا بتواند بازار را مدیریت کند.
فرزانی بیان کرد: به لحاظ منطقی واکنش‌ها به افزایش نرخ سود سپرده در قالب اوراق سپرده باید مثبت باشد، اما اگر مردم تجاربی از گذشته داشته باشند خود را متضرر چنین طرح‌هایی می‌بینند و از آن استقبال نمی‌کنند.
وی درباره رشد نرخ تورم ۱.۹ درصدی آذرماه در شرایط بازدهی بیش از ۱۰ درصدی بسیاری از بازار‌ها پس از جهش نرخ ارز گفت: وقتی افزایش نرخ ارز ایجاد می‌شود تا در کانال تثبت‌شده‌تری بیفتد تاثیرگذاری آن بر واردات مواد اولیه یا قیمت کالا‌ها با تاخیر زمانی همراه می‌شود و قیمت تمام‌شده محصولات با افزایش مواجه می‌شود.
سرعت تاثیر افزایش قیمت ارز بر نرخ کالا‌ها بیشتر شده است
فرزانی گفت:سرعت عمل تاثیر افزایش نرخ ارز بر قیمت کالا‌ها اکنون افزایش یافته و اگر در گذشته به طور مثال ۶ ماه بود اکنون به ۳ ماه یا کمتر رسیده است. نکته دیگر آنکه عمده واردات کشور در مورد کالا‌های اساسی از طریق بخش دولتی تامین ارز می‌شود و هنوز نرخ‌ها برای این بخش به کندی به قیمت بازار آزاد نزدیک می‌شود یا آنکه مشمول ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی می‌شود.
کارشناس پولی و بانکی اظهار کرد: اگر نرخ ارز به طور مثال در کانال ۴۰ هزار تومانی تثبیت شود و نرخ ارز‌های نیما به آن نزدیک شود طبیعی است که ممکن است افزایش قیمت‌ها نیز در یک فاصله زمانی اعمال شود.
وی بیان کرد: تجربه نشان داده تاثیرات افزایش نرخ ارز در مورد برخی از محصولات هم به گونه‌ای بوده که کارخانجات تغییرات را اعمال کرده و بعد از آن به دنبال اخذ مجوز از نهاد‌های تصمیم‌گیر در این زمینه بوده‌اند، بنابراین می‌توان گفت بازار کالا و خدمات حساسیت ویژه‌ای در مورد نرخ ارز دارد و تغییرات آن را درباره قیمت تمام‌شده اعمال می‌کند.
مشکلات تولید در کشور ساختاری است
فرزانی درباره دلایل عدم جذب نقدینگی در بخش‌های مولد اقتصادی در شرایط بازدهی بازار‌های موازی، عنوان کرد: مشکلات تولید در کشور ما ساختاری است. بازدهی آن کم و بازگشت سرمایه زمان‌بر است، اما این موضوعات دلیل اصلی برای نابسامانی در بازار‌های موازی نیستند.
وی افزود: تولید براساس تکنولوژی‌های گذشته در حال انجام است تولیدات کشور با هزینه‌تمام‌شده بالا در حال انجام بوده و بهره‌ور نبوده و کارآیی لازم را ندارد. اگر قرار بود تولیدکنندگان داخلی کالا‌های خود را براساس مزیت رقابتی به فروش برسانند در دهکده جهانی قدرت رقابت لازم را نداشتند.
کارشناس مسائل پولی و بانکی خاطرنشان کرد: در برخی از کالا‌ها مانند فرآورده‌های نفتی یا پتروشیمی صادرات براساس مزیت‌های کشوری در حال انجام است و این توفیق در مورد بسیاری از کالا‌های تولیدی دیگر وجود ندارد.
تاثیرات مثبت افزایش نرخ ارز بر شرکت‌های صادرات محور بورس
وی درباره تاثیر افزایش نرخ ارز بر بورس عنوان کرد: در مورد شرکت‌های صادرات محور افزایش نرخ ارز مثبت است و از بابت تبدیل ارز‌هایی که صادرات می‌کنند عملکرد مثبت دارد.
