کیفیت خودرو‌های داخلی، مصرف بنزین را افزایش داده است/ هدر رفت سالانه ۲۷۰ هزار میلیارد تومان در بنزین

به گزارش نبض بازار، کیفیت پایین خودرو‌های داخلی علت اصلی بر میزان مصرف سوخت در کشور شده است در مقابل خودروسازان بومی چندان بدنبال کاهش مصرف سوخت در خودرو‌ها نیستند، دلیل این مساله را باید در نبود تکنولوژی روز، بازار انحصاری و این تفکر که هر آنچه تولید کنند، به‌فروش می‌رسد، جست‌وجو کرد. همین امر سبب شده تا دو خودروساز بزرگ کشور چندان به دنبال اصلاح میزان مصرف سوخت محصولات خود نباشند.

مصرف بنزین در خودروهای داخلی دو برابر میانگین جهانی است که این موضوع ایران را از درآمد سالانه ۲۷۰ هزار میلیارد تومانی از طریق صادرات بنزین محروم کرده است.

بعد از گذشت ۵ ماه از سال ۱۴۰۱، پیش‌بینی‌ها درباره سر‌به‌سر شدن تولید و مصرف بنزین در کشور محقق شده است و بنابر گزارش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مصرف بنزین به بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر در روز رسیده است. در صورت تداوم روند فعلی، مصرف از تولید پیشی گرفته و ایران تبدیل به واردکننده بنزین می‌شود.

طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «بررسی رویکرد‌های مختلف به توسعه صنعت پتروپالایشگاهی در کشور» مصرف سرانه بنزین در ایران تقریبا دو برابر میانگین جهانی است.

نگاهی به میزان مصرف سوخت محصولات پرتیراژ داخلی به خوبی نشان‌دهنده وضعیت ناخوشایند میزان مصرف سوخت توسط محصولات شرکت‌های خودروساز داخلی است. در میان محصولات شرکت خودروسازی سایپا، خانواده X۱۰۰ یا همان پراید به‌عنوان کم‌مصرف‌ترین خودروی تولید داخل حضور دارد. آن‌طور که سایپا در بخش مشخصات فنی این خانواده اعلام کرده است، مصرف سوخت این خانواده به صورت سیکل ترکیبی ۴۴/ ۶ لیتر به ازای طی مسافت ۱۰۰ کیلومتر است.

البته این خانواده قرار است از سبد محصولات این خودروساز به تدریج تا تابستان سال آینده حذف شود. تیبا و ساینا به‌عنوان جایگزین‌های این خودرو معرفی شده‌اند. هر دو جایگزین این خودرو میزان مصرف به مراتب بیشتری از آن دارند. تیبا صندوقدار و ساینا که قرار است بازار پراید ۱۳۱ و ۱۳۲ را پر کنند، میزان مصرف سوخت ترکیبی آن‌ها نیز به ترتیب ۹۵/ ۶ و ۷ لیتر به ازای ۱۰۰ کیلومتر پیمایش مسافت است. تیبا ۲ نیز به‌عنوان جایگزین پراید ۱۱۱ میزان مصرفی به معادل ۵۳/ ۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر دارد. این خودرو نزدیک‌ترین محصول جایگزین به خانواده پراید در سبد محصولات سایپا به لحاظ میزان مصرف سوخت محسوب می‌شود.

حال سراغ محصولات شرکت ایران‌خودرو می‌رویم. در این شرکت نیز میزان مصرف سوخت به صورت سیکل ترکیبی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. در میان سبد محصولات ایران خودرو اما، پژو ۲۰۶ هاچ بک کمترین میزان مصرف سوخت را به خود اختصاص داده است. این خودرو به ازای طی کردن مسافت ۱۰۰ کیلومتری ۴/ ۶ لیتر بنزین مصرف می‌کند. بعد از آن رانا قرار دارد که مصرفی معادل ۶/ ۶ لیتر به ازا طی ۱۰۰ کیلومتر دارد. خودروی پژو ۴۰۵ که همانند پراید در مسیر خارج شدن از سبد محصولات این خودروساز قرار دارد، به ازای میزان کیلومتر طی شده ۹ لیتر بنزین می‌سوزاند که عدد قابل‌توجهی است. آن طور که ایران خودرویی‌ها می‌گویند قرار است سمند، پژو پارس و رانا جایگزین این خودرو شوند. هر چند که میزان مصرف پژو ۴۰۵ به نوعی سقف مصرف در میان محصولات این خودروساز را به خود اختصاص داده است. اما محصولات جایگزین نیز وضعیت چندان بهتری از آن ندارند. سمند در بازه ۵/ ۷ لیتر مصرف به ازای ۱۰۰ کیلومتر قرار دارد و پژو پارس ۱۵/ ۸ لیتر بنزین مصرف می‌کند. تنها در میان آن‌ها رانا با مصرف ۶/ ۶ لیتر تا حدودی وضعیت بهتری از پژو ۴۰۵ دارد.

اما دلیل اصلی مصرف بالای بنزین در کشور به کیفیت پایین خودرو‌های داخلی بازمی‌گردد؛ جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، در این‌باره می‌گوید: تعداد خودرو‌های شخصی و موتورسیکلت در کشور حدود ۲۵ تا ۲۶ میلیون دستگاه را شامل می‌شود، اگر استاندارد جهانی را در این خودرو‌ها و موتورسیکلت‌ها داشته باشیم ۵۰ درصد کاهش مصرف خواهیم داشت، یعنی روزانه ۵۰ میلیون لیتر کاهش مصرف است و این حجم کاهش ارزش افزوده بالایی داشته و برای کشور و ارزآوری دارد.

اگر قیمت هر لیتر بنزین بین ۰.۵ تا ۰.۷ دلار بر هر لیتر در نظر گرفته شود، با یک حساب سرانگشتی میزان هدررفت بنزین به دلیل کیفیت پایین خودرو‌های داخلی سالانه ۱۰ میلیارد دلار است. حتی اگر نرخ ارز را ۲۵ هزار تومان در نظر بگیریم، عدم النفعی بیش از ۲۷۰ هزار میلیارد تومان در سال به کشور وارد می‌شود.