جایگزین کالابرگ بجای یارانه نقدی تاثیری بر تورم دارد؟
به گزارش نبض بازار، دولت پس از حذف ارز ترجیحی و اصلاح یارانه‌ها میزان پرداخت یارانه‌ها را تغییر داد و بر اساس ادعای برخی از رسانه‌ها که دولت قصد دارد تغییر دوباره و افزایش میزان یارانه‌ها را انجام دهد مطرح شده است، اما این خبر در حالی است که هنوز دولت هیچ تغییری در این رابطه نداشته و بعید به نظر می‌رسد که تصمیمی برای افزایش یارانه‌های نقدی داشته باشد.
طرح موسوم به «مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها» از بیستم اردیبهشت ماه جاری از سوی دولت اجرایی شد. با اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها، یارانه جدید برای۷۲ میلیون نفر (۲۳ میلیون خانوار) واریز شد که برای سه دهک اول ۴۰۰ هزار تومان و برای دهک‌های بین چهار تا ۹ نیز۳۰۰ هزار تومان بود.
پرداخت یارانه بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومان و اصلاح مبلغ آن ماهانه به حساب خانوار‌ها و سرپرست خانواده واریز خواهد شد، اما دولت هنوز تصمیم قطعی در خصوص یارانه نقدی یا کالابرگ نگرفته است وتا مشخص شدن نحوه پرداخت آن بصورت نقدی در حساب سرپرست خانواده واریز خواهد شد.
وحیدی وزیر کشور چند روز پیش نیز گفته بود که تا آماده شدن و توزیع کالابرگ‌ها واریز یارانه به شکل نقدی ادامه خواهد داشت.
چندی پیش عبدالملکی، وزیر سابق رفاه درباره نحوه اجرای این طرح توضیح داده و گفته بود: «برنامه اصلی دولت که در متن قانون بودجه هم آمده، «کالابرگ الکترونیک» است که افراد با همان کارت بانکی به فروشگاه‌هایی مراجعه و مقدار مشخص کالا را با قیمت مشخص دریافت می‌کنند که بناست نرخ آن کالاها، قیمت قبل از افزایش‌ها باشد. این کار زیرساخت‌هایی نیاز دارد و مدتی به طول می‌انجامد که طبق برنامه دولت، دوماه است.
بعد از به صدا درآمدن زنگ حذف ارز ۴۲۰۰، چگونگی اجرای آن با توجه به اقتضائات اجرایی با تغییراتی روبه‌رو شد به‌طوری که طبق اظهارات مسوولان دولت، مقرر شد تا زمان فراهم شدن زیرساخت‌های اجرای کالابرگ الکترونیک، پرداخت نقدی در دستور کار قرار بگیرد و یکی از طرح‌های دولت این است که به جای پول نقد، یارانه را در قالب کالای ارزان عرضه کند.
علی شهیدی جانشین معاون رفاه در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی روز گذشته در این خصوص اعلام کرد که قرار است یارانه نقدی در قالب یک پلتفرم و بستر، به کالابرگ تبدیل شود تا مردم با مراجعه به فروشگاه‌ها بتوانند کالاها را خریداری کنند که کار‌های آن تا حد خوبی پیش رفته است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که مسوولیت تعیین وضعیت اقتصادی خانوار و دهک‌بندی آن‌ها را برعهده داشت از زمان آغاز اجرای طرح، سامانه‌ای را برای ثبت اعتراض مردم نسبت به دهک‌بندی اعلام و سازمان هدفمندی یارانه‌ها نیز امکانی را برای ثبت‌نام افراد جامانده فراهم کرد. البته هنوز نتایج بررسی اعتراضات از سوی وزارت رفاه اعلام نشده است.
دولت در حال کار روی جزییات است و هر زمان نهایی شود از یارانه نقدی به کالابرگ الکترونیکی منتقل می‌شویم.» رییس‌جمهور نیز شنبه شب گذشته با حضور در رسانه ملی، به سوالی پیرامون وضعیت اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها این‌گونه پاسخ داده است: «این طرح در راستای اجرایی کردن سیاست ریشه‌کن کردن فقر مطلق در دستورکار قرار گرفت.
ما باید بتوانیم فاصله طبقاتی را بهبود ببخشیم. نظام جدید یارانه‌ها گامی برای بهبود این شرایط است. ما همچنین دنبال هدایت منابع ارزی به سمت تولید و جلوگیری از واردات بی‌رویه هستیم. اصلاح اقتصادی یک گام ابتدایی است و ما دنبال سرمایه‌گذاری برای رشد اقتصادی هستیم. تا زمانی که وضع کالابرگ الکترونیک قطعیت پیدا نکند، حتما پرداخت نقدی یارانه را ادامه می‌دهیم.»
علی شهیدی، جانشین معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز اخیرا پیرامون طرح اصلاح نظام یارانه‌ها و درباره راهکار‌های کاهش تورم گفت: تورم‌های فعلی در اقتصاد ناشی از سه محل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، رشد نقدینگی و افزایش قیمت کالا‌های اساسی ناشی از جنگ اوکراین و روسیه است. وی افزود: یکی از مهم‌ترین اعتراضات مردم در بحث یارانه‌ها این بود که پرداخت‌های یارانه‌ای جوابگوی افزایش قیمت‌ها نیست و متاسفانه این مساله برای مردم به درستی تبیین نشد که تورم فعلی ناشی از سه محل مختلف است و پرداخت یارانه‌ها فقط یک بخش از تورم را پوشش می‌دهد.
جانشین معاون رفاه در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: تورم عمومی کشور که در این سال‌ها به ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده و همچنین تورم ناشی از جنگ اوکراین و روسیه، خارج از پک یارانه‌ای بود که دولت پرداخت کرد. شهیدی گفت: قرار است یارانه نقدی در قالب یک پلتفرم و بستر، به کالابرگ تبدیل شود و مردم با مراجعه به فروشگاه‌ها بتوانند کالاها را خریداری کنند که خوشبختانه کار‌های آن تا حد خوبی پیش رفته، اما فارغ از بحث آماده شدن این بستر و پلتفرم، تبدیل پرداخت یارانه نقدی به کالابرگ خیلی فرقی نمی‌کند و تاثیری بر تورم نخواهد داشت.
وی افزود: تبدیل پرداخت یارانه نقدی به کالابرگ هرچند منجر به کاهش اندکی از رشد نقدینگی خواهد شد، اما به دلیل اینکه پول به شکلی غیر از ریال وارد چرخه اقتصادی می‌شود نهایتا تاثیری بر تورم نمی‌گذارد. جانشین معاون رفاه در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مدیریت مصرف مردم درباره برخی کالاها را ضروری دانست و در عین حال گفت: البته این موضوع معایب و محاسنی دارد که باید بیشتر در مورد آن بررسی و تحقیق کرد.
شهیدی معتقد است که پرداخت یارانه‌ها چه به شکل نقدی و چه به شکل کالابرگ به مردم، انحراف و فسادی ندارد، چون مستقیما و به صورت سیستماتیک به دست مصرف‌کننده اصلی می‌رسد. بر اساس این گزارش؛ می‌توان گفت که پرداخت یارانه از مسیر کالابرگ، تقاضای تضمین شده‌ای را پیش روی صنایع غذایی مشمول این طرح قرار خواهد داد یا به نوعی می‌توان گفت با کالابرگ الکترونیک، هدایت نقدینگی در این بخش رخ خواهد داد.
موضوعی که به تقویت چرخه صنایع غذایی و خودکفایی و اشتغال در این حوزه کمک خواهد کرد، اما در پرداخت نقدی الزاما این قضیه برقرار نیست و یارانه نقدی پرداختی با تغییر سبد کالایی مصرف‌کننده می‌تواند تقاضا در بازار‌های دیگر و حتی بازار‌های سفته‌بازی را رونق دهد.
منبع: اعتماد
