چرا اصلاح یارانه نان ضروری است؟ / تداوم وضعیت قبلی به نفع مردم و دولت نبود
به گزارش نبض بازار، میثم مهرپور در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، تصمیم دولت بابت اصلاح یارانه نان را یک امر ضروری و مثبت خواند و بیان کرد: هدفمندی یارانهها درخصوص کالاهایی که قیمت آنها در داخل و خارج از کشور متفاوتند و امکان قاچاق آنها وجود دارد، جراحی اقتصادی محسوب میشود.
الگوگیری صحیح از تجربه موفق قانون هدفمندی یارانهها
مهرپور با اشاره به تجربه خوب و موفق قانون هدفمندی یارانهها در سال ۱۳۸۹ گفت: اصل قانون هدفمندی یارانهها تجربه مثبتی بود، ولی اینکه بعد از گذشت مدت زمانی ارزش یارانه نقدی از بین رفت، ارتباط چندانی با اصل طرح نداشته و مربوط به ساختارهای اقتصادی و موضوعاتی مانند تحریم و افزایش نرخ ارز بوده است.
وی در همین رابطه افزود: طرح هدفمندی یارانهها با توجه به حجم بزرگ آن، ولی منجر به افزایش یا اصلاح نسبی قیمت همزمان بنزین، گازوئیل، نفت کوره، نفت سفید، حتی آرد، آب، برق، گاز و مجموع حاملهای انرژی نبوده و بدون حاشیه پیش رفت؛ بنابراین میتوان ازتجربه خوب هدفمندی یارانهها استفاده کرد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اقدامی که در حوزه یارانه آرد میبایست انجام شود باید همانند هدفمندی یارانهها باشد نه اینکه نسبت به آرد نگاه پروژهای وجود داشته باشیم؛ به دلیل اینکه قیمت خرید تضمینی گندم چند برابر شده و قیمت گندم وارداتی نیز به خاطر مسائل بینالمللی و بحران امنیت غذایی در دنیا به شدت افزایش یافته است، پس تعهدات دولت برای تأمین هزینههای گندم و آرد زیاد شده است از همین رو دولت با افزایش قیمت آرد میخواهد بخشی از تعهدات خود را پوشش دهد؛ این نگاه کاملا اشتباه است.
بازپرداخت یارانه اصلاح شده قیمتها به مردم عادلانهتر است
مهرپور نگاه درست به موضوع یارانه آرد را اینگونه بیان کرد که اگر با اصلاح قیمتها، یارانه پرداختی به آرد را هدفمند کرده و از طرق مختلف به مردم بازپرداخت شود، به عدالت نزدیکتر بوده و اتفاق مثبتی ارزیابی میشود.
وی افزود: باتوجه به اینکه با این اقدام میتوان از قاچاق آرد و محصولاتی که یارانه دولتی به آنها داده میشود جلوگیری کرد و به عبارتی از خروج سرمایه و ثروت از کشور ممانعت میشود؛ این امر به نفع کشور، دولت و مردم خواهد بود.
خروج ثروت ملی با صادرات اشتباه
مهرپور با انتقاد از اینکه برخی به صادرات کالاهای یارانهای افتخار میکنند گفت: این مدل صادرات که منجر به خروج ثروت ملی میشود افتخارآمیز نیست بلکه به عبارت دیگر ارزآوری حاصل از صادرات کالایی که با یارانه دولتی که متعلق به همه مردم است تولید و صادر میشود برای کشور مفید نبوده و حتی ثروت ملی را هم از بین خواهد برد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در ماجرای هدفمندی نان با بنزین تفاوتهایی وجود دارد بیان کرد: در ماجرای بنزین هرکه مصرف بیشتری داشته باشد یارانه بیشتری را هم دریافت میکند، از همین رو اگر دولت یارانهای که به حاملهای انرژی میدهد را به صورت یکسان و مساوی بین همه مردم توزیع کند در راستای عدالت بوده و تاحدودی هم درست است.
مهرپور ادامه داد:، اما در ماجرای نان موضوع برعکس است و هرچه افراد از دهک پایینتر جامعه باشند میزان مصرف نان آنها بیشتر خواهد شد؛ نان به عنوان ماده غذایی مطرح است که جایگزین آن برنج و چیزهای دیگری است، هرچه شخصی مرفهتر باشد کالاهای جانشین نان بیشتر وگرانتر شده و مصرف نان فرد کمتر خواهد شد.
اهمیت دهکبندی جامعه در نیاز به مصرف نان
وی با اشاره به راهاندازی کارت ملی نان بیان کرد: در این حالت باید مشخص شود که سهمیه افراد به چه صورت است اگر سهمیه افراد تغییری نکرده و افراد هر میزانی که میخواهند از نان استفاده کنند و این اقدام فقط در راستای شناسایی و رصد میزان استفاده نان جامعه باشد، ایده خوبی است.
مهرپور ادامه داد:، ولی اگر قرار است سهمیه مشخصی برای افراد قائل شد، حتماً باید به دهکبندی افراد توجه کرد چرا که نیاز به نان در یک خانوار مرفه در منطقه مرفهنشین با یک خانوار فقیر در شهرستان و روستا متفاوت خواهد بود یعنی اینطور نیست که همه به یک اندازه نیاز به مصرف نان داشته باشند.
ممانعت از قاچاق وسوسه انگیز آرد به خارج از کشور
این کارشناس اقتصادی اقدام دولت در خصوص یارانه آرد را ضروری خواند و گفت: تفاوت قیمت آرد در داخل و خارج از کشور، بسیار وسوسه انگیز بوده یعنی در زمانی که قیمت آرد درکشورهای همسایه حدود ۳ دلار یا ۳۰۰ سنت بود، آرد تحویلی به صنایع قیمتی حدود ۱۰ سنت داشت، این فاصلهی ۳۰ برابری قیمت، قاچاق را رونق بخشیده و منجر به قاچاق رقم قابل توجهی آرد از کشور میشد.
مهرپور در ادامه اظهار داشت: باید توجه کرد که اقتصاد کشور نیازمند اصلاحات فوری و ضروری است. همانند حذف ارز ترجیحی که از نظر عدهای حذف آن باعث تورم و افزایش قیمت کالاها میشد و به همین دلیل گفته میشد که نباید این ارز را حذف کرد؛ ولی تبعات تداوم تخصیص ارز ترجیحی نسبت به حذف آن بیشتر بود.
تداوم وضعیت قبلی به نفع مردم و دولت نبود
مهرپور افزود: در موضوع آرد هم همینگونه است؛ شرایط اقتصادی کشور به نحوی است که لاجرم باید اصلاحی در موضوع آرد اتفاق بیافتد در واقع تداوم این وضعیت و عرضه آرد با این قیمتها نه به صلاح مردم است نه به صلاح دولت، چراکه در این وضعیت ثروت ملی را از کشور قاچاق میکنند و همچنین بعضی از صنایع با آرد یارانهای صادرات انجام میدهند که هیچ منفعتی برای کشور نخواهد داشت.
این کارشناس اقتصادی بزرگترین مزیت این طرح را ممانعت از قاچاق آرد و هدررفت ثروت ملی دانست و گفت: با این عملکرد میتوان به توزیع عادلانهتر ثروت کمک کرد.