قطع رانت ۳۵۰ هزار میلیارد تومانی با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی
کمیسیون تلفیق رسیدگی‌کننده به لایحه بودجه 1401 روز گذشته ( 9 بهمن)، با حذف ارز ترجیحی موافقت نکرد.رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ مجلس با اشاره به مصوبه دیروز نمایندگان کمیسیون تلفیق گفت: کمیسیون تلفیق با توجه به عدم روشن بودن طرح دولت و عدم ارائه طرح مکتوب قابل استناد، ۹ میلیارد دلار با نرخ ارز ترجیحی برای تامین دارو، تجهیزات پزشکی و کالاهای اساسی در سال ۱۴۰۱ اختصاص داد.
معنای این شرایط و در صورت تصویب مصوبه تلفیق در صحن علنی مجلس این است که ارز ترجیحی همچنان در اقتصاد ایران باقی خواهد ماند.
ابوالفضل ابوترابی در گفت وگو با نبض بازاردرباره حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز گفت: هدفمندی یارانه‌ها در دولت احمدی‌نژاد کلید خورد، اما مسیر مناسب را طی نکرد و اقدام دولت در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گامی دیگر در راستای همان اقداماتی است که برای قانون هدفمندی یارانه‌ها مصوب شده بود.
با حذف ارز 4200 تومانی موافق هستم
ابوترابی خاطرنشان کرد: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی موافق هستم به این دلیل که در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۴ میلیارد دلار معادل ۳۵۰ هزار میلیاردتومان یارانه پرداخت شده است تا مردم بتوانند کالاهای اساسی مانند نان، مرغ، گوشت و دارو را با قیمتی مناسب در اختیار داشته باشند. سوال این است که آیا این کالا‌ها با افزایش قیمت مواجه نشدند و این ۳۵۰ هزار میلیارد تومان در کجا هزینه شد که نتوانست جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرد.
وی افزود: پرونده‌های بسیاری اکنون در دادگاه‌های کشور وجود دارد و ارز ۴۲۰۰ تومانی به افرادی داده شد که کالا وارد کنند، اما کالایی وارد نکردند و این یارانه به جیب رانت‌خواران رفت؛ بنابراین این شیوه پرداخت در کشور‌های دنیا منسوخ شده است باید در ایران نیز کنار گذاشته شود.
مصرف بیشتر، یارانه بیشتر
عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی مجلس تصریح کرد: اکنون کسانی که برخلاف آموزه‌های دینی مصرف بیشتری دارد یارانه بیشتری نیز دریافت می‌کند. مصرف بی‌رویه برق، آب، گاز و بنزین به معنای استفاده بیشتر از یارانه است درحالی که در دنیا برعکس است و سیستم‌های بازدارنده مصرف مانند مالیات‌ها از مصرف بی‌رویه جلوگیری می‌کنند.
وی تاکید کرد: اگر یارانه مستقیم و به صورت اعتباری که تورم کمتری دارد پرداخت شده و جایگزین وضعیت فعلی شود اقشار آسیب‌پذیراستفاده بیشتری از آن خواهند داشت. اکنون خانواده‌های مرفه بین ۱۵ تا ۲۵ برابر خانواده‌های فقیر از یارانه استفاده می‌کنند. خانواده‌های فقیر یک لامپ و یک یخچال و تلویزیون دارند و نه ماشینی دارند که از بنزین استفاده کنند و نه خانه‌های بزرگی که از یارانه برق و گاز بیشتر بهره‌مند شوند.
ارز 4200 تومانی یعنی توزیع 350 هزار میلیارد تومان رانت
ابوترابی عنوان کرد: باید طرح‌هایی ارایه شود که اقشار آسیب‌پذیردر وضع فعلی کمتر آسیب ببینند و یکی از منافع آن است که ۳۵۰ هزار میلیارد تومان رانت توزیع کنیم و در عوض هم مردم همه کالا‌ها را گران خریداری کنند به صورت اعتباری یارانه به دهک‌های پایین جامعه ارایه شود. سیاست هدفمندسازی یارانه‌ها سیاستی مناسب است وبه نظر می‌رسد که مردم از این پس بیشتر از منافع یارانه‌ها بهره‌مند خواهند شد.
وی با بیان اینکه در طول دهه‌های اخیر بودجه‌نویسی کشور دارای ساختاری یکسان بوده است، گفت: بودجه سالانه کشور از ویژگی‌های یکسانی در مقایسه با سال قبل برخوردار است. در سالی مانند سال جاری که درآمد نفت کمتر بوده است بر اخذ بیشتر مالیات بر خانه خالی و ماشین لوکس تمرکز صورت گرفته است که نمی‌توان آن را نقطه قوت بودجه دانسته و نمی‌توان گفت که این تغییرات تحول در بودجه است.
وی افزود: به عقیده من باید سیستم و نظام بودجه‌نویسی کشور را که هر سال نقایص و ایراداتی دارد و هرسال نیز تکرار می‌شود تغییر داد. در مجموع هیچ یک از بودجه‌ها نقطه قوتی که منشاء تحول شوند نداشته‌اند. اگرچه برخی از تغییرات در بودجه‌های سال‌های اخیر مطلوب است، اما نکات منفی زیادی در بودجه وجود ندارد.
ابوترابی با بیان اینکه مقام معظم رهبری چندین بار از دولت قبل خواست تا اصلاح بودجه‌نویسی انجام شود، گفت: در مجموع هیچ تحولی در ساختاربودجه نویسی کشور نه در دولت گذشته و نه در دولت فعلی انجام نشده است. بودجه ۱۴۰۱ نیز بودجه‌ای مانند بودجه ۱۴۰۰ است و با وجود همه وعده‌هایی که دولت جدید در بحث بودجه مطرح کرده بود نمی‌توان نام بودجه سال آینده را اصلاح و تحول بنیادین در بحث بودجه‌نویسی نام نهاد.
