یارانه جدید معیشتی در راه است؟

یارانه دیگری که واریز می شود یارانه 45500 تومان برای هر نفر است که بعد از هدفمند کردن یارانه ها به مردم پرداخت می گردد. حال سوال اینجاست این دو یارانه چه تفاوتی با هم دارند و آیا در سال جدید یارانه معیشتی جدید در راه است؟ همراه نبض بازار باشید.

 

 

 

یارانه جدید معیشتی در راه است؟

پرداخت یارانه معیشتی از سال 98 و بعد از افزایش نرخ بنزین آغاز شد. در آبان سال 98 قیمت بنزین از هزار تومان به ازای هر لیتر به 1500 تومان برای بنزین یارانه‌ای و 3 هزار تومان برای بنزین آزاد افزایش یافت. دولت اعلام کرد مابه التفاوت نرخ بنزین هزار تومانی با قیمت‌های جدید را تحت عنوان یارانه معیشتی به حساب خانوارها واریز خواهد کرد.

 

مبلغ این یارانه از آن زمان برای خانواده‌های یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانواده‌های دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، خانواده‌های سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، خانواده‌های چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و خانواده‌های پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان بوده و آنطور که اطلاعیه جدید سازمان هدفمندی نشان می‌دهد مبلغ آن برای سال 1400 نیز همین مبالغ و بدون تغییر خواهد ماند.

 

همچنین گفته می‌شود 60 میلیون از جمعیت حدود 84 میلیون نفری ایران مشمول این یارانه می‌شوند. معمولا دهم هر ماه یارانه معیشتی به حساب سرپرست خانوارها واریز می‌شود.

 

چیزی حدود 35 هزار میلیارد تومان در سال جاری دولت برای یارانه معیشتی پرداخت خواهد کرد.

 

یارانه نقدی چه زمانی واریز می‌شود؟

پرداخت یارانه نقدی از سال 89 و همزمان با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و در دولت دهم آغاز شد. مبلغ این یارانه 45 هزار و 500 تومان و طی 11 سال گذشته بدون تغییر بوده است. در سال 1400 نیز مبلغ این یارانه تغییر نخواهد کرد. این یارانه معمولا بیستم هر ماه به حساب سرپرست خانوارها واریز می‌شود.

 

هدف از پرداخت یارانه نقدی بازگرداندن منابع حاصل از افزایش قیمت حامل‌های انرژی به مردم بود. در سال 89 دولت قیمت حامل‌های انرژی را اصلاح و تلاش کرد نرخ آنها را به قیمت‌های آزاد نزدیک کند. بنابراین هدف از پرداخت یارانه نقدی این بود که افراد این پول را صرف هزینه انرژی کنند. با این حال در آن زمان مبلغ پرداختی بیشتر از منافع به دست آمده از اصلاح قیمت حامل‌های انرژی بود. بنابراین پرداخت این مبلغ در حالی که موجب افزایش نقدینگی شد و موجی از تقاضا را در کشور ایجاد کرد، فشار مالی زیادی نیز بر دولت وارد کرد. از این رو این اقدام با وجود اینکه از اساس درست بود اما به دلیل اجرای نادرست به موج تورمی منتهی شد.

 

 

از سوی دیگر با وجود اینکه قیمت‌ انرژی در آن زمان افزایش شدیدی یافت اما از آنجایی که قیمت‌ها ثابت ماند و به قیمت‌های جهانی و آزاد پین نشد، بعد از مدتی به دلیل تورم، قیمت انرژی در ایران بار دیگر از قیمت‌های جهانی فاصله گرفت و یارانه به قیمت حامل‌های انرژی بازگشت. بنابراین دولت دیگر عایدی از محل افزایش حامل‌های انرژی نداشت، با این حال رسم پرداخت یارانه نقدی باقی ماند اما مبلغ آن افزایش نیافت.

 

 

ایراد دیگری که به این طرح گرفته می‌شود این است که یارانه نقدی فقط باید به دهک‌های پایین درآمدی اختصاص می‌یافت. اما دولت دهم پرداخت یارانه به همه افراد جامعه را باب کرد. دولت یازدهم نیز با وجود اینکه فرصت حذف این یارانه را برای دهک‌های پردرآمد داشت اما اراده و جسارتی برای انجام آن نداشت. این در حالی بود که در تمام این سال‌ها قانون بودجه دولت را مکلف بر حذف پردرآمدها از لیست یارانه بگیران می‌کرد. امسال اما همین الزام قانونی از لایحه بودجه حذف شده است.

 

 

در حال حاضر به 78 میلیون نفر یارانه نقدی پرداخت می‌شود و تنها 6 میلیون نفر این یارانه را دریافت نمی‌کنند، بخشی از این افراد خود داوطلبانه از دریافت یارانه نقدی انصراف دادند. بخشی کوچکی نیز در دولت دوازهم یارانه نقدیشان قطع شد. برخی نیز جاماندگان از یارانه نقدی هستند، مجلس در قانون بودجه 1400 دولت را موظف کرده که از جاماندگان از یارانه نقدی ثبت‌نام کند.

 

بر این اساس دولت در سال جاری 42.6 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت می‌کند.

 

 

 

آیا یارانه جدیدی امسال پرداخت می‌شود؟

کمیسیون تلفیق مجلس در نظر داشت که در قالب قانون بودجه 1400 دست به افزایش یارانه نقدی بزند. به طوریکه از 78 میلیون یارانه بگیر به 20 میلیون نفر 91 هزار تومان، به 23 میلیون نفر 136 هزار تومان، به 25 میلیون نفر 183 هزار تومان و به 10 میلیون نفر نیز 268 هزار تومان پرداخت شود. این طرح بیش از 146 هزار میلیارد تومان در سال برای دولت بار مالی به همراه داشت. با این حال کمیسیون تلفیق اعلام می‌کرد، بخش اعظم منابع لازم برای آن از افزایش نرخ تسعیر ارز در بودجه به 17 هزار و 500 تومان و حذف ارز 4200 تومانی تامین خواهد شد.

 

 

در نهایت اما مجلس به بودجه 1400 رای مثبت نداد که ظاهرا یکی از دلایل اصلی آن هم افزایش نرخ تسعیر ارز و حذف دلار 4200 تومانی برای خرید کالاهای اساسی توسط کمیسیون تلفیق بود.

 

 

از این رو بعد از اینکه برای بار دوم بودجه به مجلس رفت دیگر خبری از افزایش یارانه نقدی نبود و مقدار این یارانه روی 45 هزار و 500 هزار تومان ثابت باقی ماند. بنابراین امسال نیز قرار نیست یارانه جدیدی پرداخت شود و تنها همان یارانه معیشتی و نقدی با همان مبالغ قبلی به حساب سرپرست خانوارها واریز می‌شود.

 

 

بر این اساس یک خانواده 3 نفره هر ماه 274 هزار و 500 تومان یارانه دریافت می‌کند. دولت نیز در مجموع در سال 1400 باید بیش از 75 هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه‌ها تامین منابع کند.

 

احتمال واریز کمک معیشتی کرونا در 1400

با این حال با ادامه شیوع کرونا و تعطیلی برخی مشاغل، طرح‌های کمک معیشتی دولت در سال 1400 نیز ممکن است ادامه یابد.

 

در 4 ماه پایانی سال گذشته طرح مشترکی از سوی دولت و مجلس طراحی شد که طرح کمک معیشتی کرونا نامیده شد. بر اساس آن به 60 میلیون نفری که مشمول طرح معیشتی می‌شودند به هر فرد 100 هزار تومان اختصاص یافت. البته در این میان خانوارهایی بضاعت مالی کمتری داشتند و از دریافت حقوق ماهانه محروم بودند ماهی 120 هزار تومان دریافت کردند. از این رو ممکن است مجدد چنین طرح‌هایی اجرا شود. برای عضویت در کانال نبض بازار کلیک کنید